Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

421 TBB Dergisi 2021 (152) Müge DALAR halinde yerlerinden edilen Chagosluların durumunu tazmin amacıyla Morityus hükümetine ödeme gerçekleştirmiştir. Dolayısıyla Birleşik Krallık ve ABD’nin ortak savunma çıkarları, binlerce insanın yerinden edilmesi ve geri dönüşlerinin engellenmesi ile neticelenmiştir. A. Chagos Takımadaları’nın Ayrılmasına İlişkin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Kararları Genel Kurul’un 14.12.1960 tarihli 1514 sayılı kararı, sömürgelik- ten kurtulma döneminin miladı niteliğindedir. “Sömürge İdaresi Al- tındaki Ülkelere ve Halklara Bağımsızlık Verilmesine İlişkin Bildiri” adını alan bu karar tüm üye devletleri, vesayet altındaki ve muhtar olmayan ülkelerde tüm yetkilerin bu ülkelerin halklarına kayıtsız ve şartsız devri için gerekli tedbirleri almaya çağırmaktadır. 8 Karar ayrıca bir ülkenin toprak bütünlüğünü ve ulusal birliğini kısmen ya da tama- men parçalamayı amaçlayan girişimlerin BM Antlaşması’nın amaç ve ilkelerine uymadığını kayıt altına alır. 9 Burada sömürgelik altındaki ülkelerin bölünerek kısmen bağımsızlık verilmesini kesin olarak ya- saklama amacı güdüldüğü yorumunun yapılması mümkündür. Ni- tekim Morityus sorununa ilişkin 1965 yılında alınan kararda Genel Kurul, Birleşik Krallık’ı 1514 sayılı karara uymaya çağırmıştır. Karar- da, Morityus ve bağlı adaların tümünün Morityus ülkesini oluşturdu- ğundan hareketle askeri üs kurmak amacıyla Chagos Takımadaları’nı Morityus’tan ayıran Birleşik Krallık’ın 1514 sayılı kararı tam olarak uy- gulamadığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle Birleşik Krallık gerekli önlemleri almaya ve Morityus’un toprak bütünlüğünü bozacak baş- ka tasarruflardan kaçınmaya çağrılmıştır. 10 1966 ve 1967 yıllarındaki Genel Kurul kararlarında aynı çağrı yinelenmiştir. 11 Ancak Morityus, 1968 yılında Chagos Takımadaları dışındaki toprakları üzerinde ba- ğımsızlığını kazanmıştır. 8 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, A/RES/1514(XV), 14.12.1960, para. 5, <https:// www.un docs .org /A /res/1514(XV)>, (Erişim tarihi 16.01.2020). 9 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, A/RES/1514(XV), 14.12.1960, para. 6., <https:// www.un docs .org /A /res/1514(XV)>, (Erişim tarihi 16.01.2020). 10 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, A/RES/2066(XX), 16.12.1965, <https://undocs. org/ es/A/ RES /2066 (XX)>, (Erişim tarihi 16.01.2020). 11 Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, A/RES/2232(XXI), 20.12.1966, <https://undocs. org/en/A /RES/2232%20(XXI)>, (Erişim tarihi 17.01.2020); A/RES/2357(XXII), 19.12.1967, <https://undocs.org/en /A/RES/2357 (XXII)>, (Erişim tarihi 17.01.2020).