Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

51 TBB Dergisi 2021 (152) Hasan DURSUN da disiplin suçunu işleyen faile göre idari cezanın tanımı değişmez. Bu bağlamda, idari sözleşmede karşı âkidi oluşturan kişi de idari sözleş- meden kaynaklanan bir yükümlülüğünü ihlal ederse ona karşı idari cezanın uygulanması doğaldır. Yine çağdaş bir devletin cezalandırma yetkisi bulunduğu için idarenin idari sözleşmeden kaynaklanan ceza- ları vermeye yetkili olması, olağan bir nitelik taşır. 28 Bu kısımda yapılan açıklamalar, matematiksel terimlerle; idari sözleşme ihlali nedeniyle doğan suç yüzünden idarenin karşı âkide uyguladığı ceza, idari suç ve ceza kümesinin, disiplin suç ve cezası alt kümesine 29 girer şeklinde özetlenebilir. Bundan sonraki kısımda, ida- renin, idari sözleşmeden kaynaklı olarak karşı âkide verebileceği idari cezalar üzerinde durulacaktır. 2. İDARE İDARİ SÖZLEŞMELERDEN KAYNAKLI OLARAK NE TÜR CEZALAR VEREBİLİR İdari sözleşmenin karşı tarafını oluşturan özel kişi, sözleşmeye ay- kırı davranırsa, idare, mahkemeye gitmeden doğrudan ona ceza vere- bilir veya diğer idari yaptırımlar uygulayabilir. 30 İdarenin uyguladığı yaptırımın haksız olduğunu iddia eden karşı âkidin mahkemeye baş- vurarak yaptırımı durdurması gerekir, aksi takdirde, yaptırımın uygu- lanması durdurulamaz. 31 sal alt yapısını oluşturmakta, kurum veya (idari sözleşmede yoğun bir şekilde görülen) kamu yararı gibi kavramlar da disiplin cezalarının teorik temelinin sağ- lamlaştırılmasında ek gerekçeleri oluşturmaktadır. Fazla bilgi için bkz. Moderne, Sanctions administratives et justice constitutionelle, s. 192. 28 Moderne, Sanctions administratives et justice constitutionelle, s. 159. 29 İdari suç ve cezanın diğer alt kümesini, yukarıda belirtildiği üzere, halka yönelik idari suç ve ceza oluşturur. 30 İdarenin sözleşmelerinden özel hukuka tabi sözleşmelerinde akde aykırılık olur- sa, idarenin diğer tarafa ceza veya başka bir yaptırım uygulayabilmesi olanaklı değildir. Akde aykırı davranıldığını ve bundan bir zarar gördüğünü iddia eden sözleşmenin her bir tarafı, mahkemeye başvurarak, 11.01.2011 tarih ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun “borçların ifa edilmemesinin sonuçları”nı düzenleyen 112 ve devamı maddelerine göre zararının tazminini isteyebilir. Hâlbuki İdarenin sözleşmelerinin diğer bir türünü oluşturan idari sözleşmede, sözleşmenin karşı tarafını oluşturan özel kişi sözleşmeye aykırı davrandığı durumlarda İdare mah- kemeye gitmeden doğrudan ona ceza verebilir veya ona diğer idari yaptırımlar uygulayabilir. İdarenin uyguladığı yaptırımın haksız olduğunu iddia eden karşı âkidin mahkemeye başvurarak yaptırımı durdurması gerekir, aksi takdirde, yap- tırımın uygulanması durdurulamaz. Bkz. Jean-Michel de Forges, Droit administ- ratif, Presses Universitaires de France, Paris 1991, s. 82, Ayrıca bkz. Onar, s. 1597. 31 de Forges, s. 82.