Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

TÜRK CEZA HUKUKUNDA AYRIMCILIK SUÇUNUN CİNSEL YÖNELİMİ KORUMA FONKSİYONU THE EFFECTIVENESS OF THE CRIME OF DISCRIMINATION TO PROTECT SEXUAL PREFERENCES IN TURKISH CRIMINAL LAW Mehmet Zülfü ÖNER * Özet: Dünyada cinsel yönelimi farklı olan kişi ve gruplar, uzun bir süredir bu tercihlerine saygı duyulmasını, bu alanda var olan bazı sınırlandırma ve engellerin kaldırılmasını istemekle kalmayıp toplum- da çeşitli nedenlerle oluşan önyargı, tepki ve olumsuz davranışlara karşı hukuki korunma talep etmektedir. Bunun bir sonucu olarak, dünyada birçok ülke bazı hakların alanını genişletmekte ve bu yön- deki kısıtlamaları kaldırmaktadır. Ülkemizde de bir süredir cinsel yönelime ilişkin talep ve tercihlerin ayrımcılık yasağına dayanan hak olduğu ve dünyadaki gelişmelere uygun olarak bazı düzenlemelerin yapılması gerektiği sıklıkla dile getirilmektedir. Cinsel yönelimlerin hukuk düzeni içindeki yeri ve kapsamı konu- sunda farklı uygulamalar bulunmakla birlikte, bu konuda yaygın hu- kuk anlayışı ve pratiğinin özgürlükçü bir yaklaşımı tercih ettiği göz- lenmektedir. Bu taleplerin bir kısmının hukuk düzeninin bir parçası olan ceza hukuku alanına ilişkin olduğunda tereddüt bulunmamakta- dır. Bu kapsamda, nefret ve ayrımcılık suçunu düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun 122. maddesinin farklı cinsel yönelimleri korumadığı yönünde eleştiriler kamuoyunda sık sık gündeme gelmektedir. Bu düzenlemenin 2014 yılında değiştirilerek kapsamının daraltılması bu yöndeki tartışmaları daha da artmıştır. Bu çalışma, esas olarak; ayrımcılık suçuna ilişkin düzenlemenin farklı cinsel yönelimleri koruma fonksiyonunu ceza hukuku bağlamın- da incelemeyi ve buna yönelik sorunların çözümüne hukuki bir katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Çalışmada, öncelikle ayrımcılık yasağı kav- ramı ve Türk hukukundaki uygulaması açıklanacak, ardından bu yasa- ğa aykırı davranmanın suç olarak düzenlendiği Türk Ceza Kanunu’nun 122. maddesi irdelenecektir. Daha sonra bu düzenlemenin yeterli olup olmadığı ve 2014 yılında yapılan değişiklikler sonrası hukuki durum ile ilgili analizler yapılarak bazı önerilerde bulunulacaktır. Anahtar Kelimeler: Cinsel Yönelim, Ayrımcılık, Ayrımcılık Yasa- ğı, Nefret Suçu, Ayrımcılık Suçu, Ceza Hukuku * Dr., [email protected] , ORCID: 0000-0002-6251-4424, Makalenin Gönde- rim Tarihi: 31.05.2020, Kabul Tarihi: 31.05.2020