Türkiye Barolar Birliği Dergisi 152.Sayı

75 TBB Dergisi 2021 (152) Murat ŞAŞI Bu yükümlülük, hastaları, tıbbi müdahalelerin bu bağlamda mey- dana getirebileceği ağır sonuçlardan mümkün olabildiğince koruma gerekliliğine dayanmaktadır. Sözleşmeye taraf devletler, bu yüküm- lülük uyarınca uygulanması düşünülen tıbbi müdahalenin hastaların fiziksel bütünlüğüyle ilgili olarak meydana getirebileceği öngörülebi- lir sonuçlar hakkında sorgulanmaları ve hastalarını aydınlatarak, rıza göstermelerini sağlayacak şekilde kendilerini bu tıbbi müdahale hak- kında önceden bilgilendirmeleri amacıyla gereken düzenleyici yasal tedbirleri almakla yükümlüdürler. 18 AİHM’ye göre Sözleşmeye taraf olan devletlerin, kişilere uygulan- ması öngörülen tıbbi işlemlerin öngörülebilir sonuçları hakkında işle- mi gerçekleştirecek sağlık personelinin muhataplarına önceden bilgi vermelerini sağlayacak tedbirleri alması gerekmekte olup, tıbbi işlem öncesinde bilgilendirilme olmadan öngörülebilir riskin ortaya çıkması halinde ilgili devlet hastaya bilgi verilmemesi nedeniyle sorumlu tu- tulabilmektedir. 19 11.04.1928 tarih ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un 70’inci maddesinde, “Tabipler, diş tabip- leri ve dişçiler yapacakları her nevi ameliye için hastanın, hasta küçük veya tahtı hacirde ise veli veya vasisinin evvelemirde muvafakatını alırlar. Büyük ameliyei cerrahiyeler için bu muvafakatin tahriri olması lazımdır. (Veli veya vasisi olmadığı veya bulunmadığı veya üzerinde ameliye yapılacak şahıs ifa- deye muktedir olmadığı takdirde muvafakat şart değildir.) Hilafında hareket edenlere ikiyüzelli Türk Lirası idarî para cezası verilir ” düzenlemesi yer almaktadır. 5013 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan ve 16.03.2004 tarih ve 2004/7024 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiye- tinin Korunması Sözleşmesi (İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi)’nin “Amaç ve konu” başlıklı 1’inci maddesinde, “Bu Sözleşmenin Tarafa- rı, tüm insanların haysiyetini ve kimliğini koruyacak ve biyoloji ve tıbbın uygulanmasında, ayrım yapmadan herkesin, bütünlüğüne ve diğer hak ve 18 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Codarcea/Romanya, Başvuru No. 31675/04, 2 Haziran 2009 19 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Şerif Gecekuşu/Türkiye, Başvuru No: 28870/05, 25/5/2010