Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

131 TBB Dergisi 2021 (153) Hakan KAŞKA dar yorumlamaya tabi tutulduğu tespitinden hareketle, burada, basit muhakemenin uygulanmasına karar verilemeyeceği, muhakemenin, genel hükümlere göre yürütülmesi gerektiği kabul edilmelidir. 63 Keza, CMK m. 251/8’e göre, basit muhakeme kapsamında olan bir suçun, bu kapsamda olmayan bir suçla birlikte işlenmesi hâlinde, kapsamdaki suç açısından da artık basit muhakemenin uygulanmasına karar ve- rilemeyecektir. Buradaki birlikte ibaresinin ne şekilde yorumlanacağı, bir mesele teşkil etmektedir. Örneğin, aynı sanık tarafından işlenmiş suçlar birlikte işlenmiş olarak kabul edilebileceği gibi, uzlaştırma mü- essesesi için 7188 numaralı Kanun m. 26 ile CMK m. 253/3’e eklenen aynı mağdura karşı ibaresinden hareketle, aynı mağdura karşı işlenmiş suçlar ancak birlikte işlenmiş kabul edilebilir. Kanaatimizce, yine tes- pitten hareket edilerek, ister aynı sanık tarafından ister aynı mağdu- ra karşı işlenmiş olmadan kaynaklanan birliktelik olsun, herhangi bir birliktelik hâlinin varlığı söz konusu olduğu takdirde, basit muhake- menin uygulanmasına karar verilemeyeceği, muhakemenin genel hü- kümlere göre yürütülmesi gerektiği kabul edilmelidir. 64 ma evresinde henüz 16 yaşında olan Bay A’nın dosyası için basit muhakeme kara- rı verilemeyecek, böylece onun cezasındaki indirim yalnızca yaş küçüklüğünden olacaktır. Bk. Değirmenci, s. 43. Kanaatimizce bu adaletsizlik yine de hâkimin, TCK m. 61’e göre cezayı belirlerken, bu durumu gözeterek temel cezayı belirleme- si yoluyla çözülebilir. Nitekim aynı yönde bk. Değirmenci, s. 43. Mamafih, bu da her dosyada bu durumun ayrıca gözetilmesi şeklinde bir külfete, yani çözülmesi gereken ayrı bir meseleye sebebiyet verecektir. Anlaşılabileceği üzere, meselenin kaynağı, basit muhakemenin uygulanmasına karar verildikten sonra mahkûmiyet hükmü kurulacaksa sonuç cezadan 1/4 oranında indirim yapılacak olmasıdır. Bu indirim, basit muhakemenin, maddi ceza hukuku veya muhakeme hukuku mü- essesesi olma noktasında, hukuki niteliğini de etkilemekte ve lehe kanun uygu- laması bakımından tartışmalı durumlar ortaya çıkarmaktadır. Kanaatimizce aşa- ğıda tekrar değinileceği üzere, adaletsizliklere yol açan bu indirimin kaldırılması gerekmektedir. 63 Böyle bir yorumlama yapıldığında, bir önceki dipnotta belirtilen adaletsizlik gi- derilmiş olmaktadır. Bu durumda ister suçun işlendiği sıradaki yaş küçüklüğü olsun ister kovuşturma evresinde sanığın (aynı zamanda tabii olarak suçu işlediği sıradaki) yaş küçüklüğü hâli söz konusu olsun, bu dosyalar açısından basit muha- kemenin uygulanmasına karar verilmesi mümkün değildir. Bununla birlikte, bir önceki dipnotta, 1/4’lük indirim oranı hususunda serdedilen görüşümüz hâlen mahfuzdur; zira indirim oranı, basit muhakemeye ilişkin hükümlerin zaman ba- kımından uygulanmasında açıklanacağı üzere, yalnızca bu hususta bir adaletsiz- liğe sebebiyet vermemektedir. 64 Öğretide Değirmenci, CMK m. 253/3’e eklenen aynı mağdura karşı ölçütünün, basit muhakeme açısından önem arz etmeyeceği ifadesiyle, aynı yönde görüş ileri sürmektedir. Bk. Değirmenci, s. 44; Ayrıca bk. Karakehya/İnce Tunçer, s. 129.