Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

134 (Olan ve Olması Gereken Açısından) Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Muhakeme lı Kanun m. 31 ile CMK’ya eklenen Geçici Madde 5/1-c’ye göre, basit muhakemeye ilişkin hükümler, 01.01.2020 tarihinden itibaren uygu- lanacaktır. Bununla birlikte, bu tarih itibarıyla, kovuşturma evresine geçilmiş, hükme bağlanmış veya kesinleşmiş dosyalar açından basit muhakeme uygulanamayacaktır. Bu hükümler olmasaydı dahi hükme bağlanmış veya kesinleşmiş dosyalar bakımından, basit muhakeme- nin uygulanması, buna ilişkin hükümler dolayısıyla mümkün olmaya- caktı. Burada yalnızca kovuşturma evresine geçilmiş dosyalarla ilgili sınırlama olmasaydı, basit muhakemenin uygulanabilip uygulanama- yacağı tartışılabilecektir. Eğer kovuşturma evresine geçildikten sonra, duruşma hazırlığı işlemleri yapılmış hatta duruşmanın bir oturumu da gerçekleşmişse bu takdirde, tüm bu işlerin gereksiz yere yapılması sonucunu doğuracağı, bu nedenle makul olmayacağı için mahkeme, artık basit muhakemeye başvurmayacaktı. Öz bir ifadeyle, basit mu- hakemeye ilişkin hükümlerin zaman bakımından uygulanması ile ilgi- li tüm tartışmalar, CMK’ya eklenen Geçici Madde 5/1-c, d nedeniyle ortadan kalkmaktadır. Basit muhakeme, CMK Geçici Madde 5/1-d’ye göre, 01.01.2020 tarihi itibarıyla kovuşturma evresine geçilmiş dosya- lar bakımından uygulanamayacağına ve CMK m. 2/1-f’ye göre, ko- vuşturma evresi, iddianamenin kabulü ile başladığına göre, mezkûr tarih itibarıyla iddianamenin düzenlenip mahkemesine verilmiş ol- makla birlikte henüz değerlendirilme aşamasında bulunduğu dosya- lar bakımından basit muhakemenin uygulanmasına karar verilmesi mümkündür. 70 Kanaatimizce, basit muhakemeye ilişkin hükümlerin zaman ba- kımından uygulanmasında sorun teşkil edecek esas husus, CMK m. 251/3’e göre, basit muhakemenin uygulanması üzerine mahkûmiyet kararı verilmesi hâlinde, sonuç cezanın dörtte bir oranında indirilecek olmasıdır. Sonuç ceza üzerinden gerçekleştirilecek dörtte bir oranında- ki indirim, devletin cezalandırma yetkisi ile ilgili olup, yaptırımın, suç işlediği düşünülen/sanılan/suç işlediği tespit edilen kişiye ulaşmasını sağlayan süreçteki faaliyetlere ilişkin değildir. Daha açık ifadeyle, bu indirim, maddi ceza hukuku alanında bir değer taşımaktadır. 71 Nite- 70 Aldemir, s. 302; Değirmenci, s. 49; Kezer, s. 105. 71 Yargıtay 19. Ceza Dairesi’nin, 28.09.2020 tarihli ve Esas: 2020/1515, Karar: 2020/11589 numaralı kararında, aynı hususa işaret edilmiştir: “Basit yargılama usulüne dair esasları düzenleyen CMK’nin 251/3. maddesinin sadece bir usul