Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

147 TBB Dergisi 2021 (153) Hakan KAŞKA sinde gerçekleştirilecektir. Belgelerde eksiklik olması yani dosyanın tekemmül etmemiş olması hâlinde, mahkemenin, maddi gerçeğe ula- şılması ilkesi dolayısıyla sahip olduğu re’sen delil elde etme yetkisini kullanarak bu eksikliği gidereceği izahtan varestedir. Bu nedenle, hü- kümde bu işlemin yapılacağının ayrıca ifade edilmiş olmasına gerek bulunmamaktadır. Mahkeme tarafından yapılacak bu işlemin, kolluktan yazı ile sanı- ğın sosyal ve ekonomik durumunun tespitini isteme veya sağlık kuru- luşundan adli rapor talep etme şeklinde olabileceği ifade edilmiştir. 99 Mamafih, kurum ve kuruluş ibaresinin kullanılmış olması nedeniyle özel bilirkişilerden bilirkişi raporu düzenlenmesinin istenmesi müm- kün değildir. Böyle bir eksiklik söz konusu ise yukarıda işaret edildiği gibi, hâkimin re’sen delil elde etme yetkisi çerçevesinde bunun gide- rilmesi mümkündür. Önemle belirtilmelidir ki, ilgili kurum ve kuruluşlardan talep edilecek belgelerin, sanığa/mağdura tebliğ edileceğine ilişkin bir hü- küm, basit muhakemeyi düzenleyen hükümlerde yer almamaktadır. Bu durumda, örneğin, sanığın, alınan bir adli raporu bilmesi ve ona karşı savunmalarını serdedebilmesi mümkün olmayacaktır. Bunun ise savunma hakkına aykırılık teşkil ettiği açıktır. Olması gereken, eğer iddianamenin tebliğinden sonra elde edilen deliller varsa sanığın/ mağdurun, bunlardan da haberdar olmasının sağlanmasıdır. ç) Hükmün Kurulması Mahkemece, dosya üzerinden inceleme yapıldıktan sonra, CMK m. 223/1’deki hüküm türlerinden biri ile hüküm kurulacaktır. Mah- kemenin, mahkûmiyet hükmü kurması söz konusu olacak ise basit muhakemede, buna ilişkin bazı özel düzenlemeler bulunmaktadır. Şöyle ki, mahkeme, TCK m. 61 hükmünün tümünü nazarı itibara ala- rak cezayı belirleyecektir. 100 Yine TCK m. 62’ye göre takdiri nedenler 99 Aldemir, s. 319. 100 Hâlbuki seri muhakemede, TCK m. 61’in yalnızca ilk fıkrasına göre bir ceza be- lirlenmesi söz konusudur. CMK m. 250/4 – “(4) Cumhuriyet savcısı, Türk Ceza Kanunu’nun 61 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen hususları göz önünde bulundurarak, suçun kanuni tanımında öngörülen cezanın alt ve üst sınırı arasın- da tespit edeceği temel cezadan yarı oranında indirim uygulamak suretiyle yaptı- rımı belirler”.