Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

151 TBB Dergisi 2021 (153) Hakan KAŞKA Basit muhakemede, genel hükümlere göre hükmün açıklanması- nın geri bırakılmasına karar verilmesinde olduğu gibi, müessesenin uygulanmasının koşulu olarak sanığın kabulünün aranmasının geçerli olması gerektiği ifade edilebilir. Bununla birlikte, bu muhakemenin kendine özgü niteliği gereği, bu koşulun aranması mümkün değildir. Çünkü basit muhakemede, sanık, mahkemenin kanaatinin ne yön- de oluştuğunu bilmemektedir. İyileştirme açısından mahkemenin, mahkûmiyet hükmü kurma kanaatinde olduğu hâlde, bunu sanığa tekrar bildirmesi ve böylelikle, müessesenin uygulanması açısından onun kabulünün aranması şeklinde bir düzenleme yapılabilir. 112 Ma- mafih, kanaatimizce, hükme karşı gelindiğinde, mahkeme tarafından tekrar ve artık duruşmalı olarak inceleme yapılacağı için mesele çözül- müş olacaktır. CMK m. 251/5’e göre, mahkeme, basit muhakemenin uygulanma- sı sonucunda kurduğu hükümde, buna karşı itiraz usulü ile itirazın so- nuçlarını belirtecektir. Belirtilmelidir ki, burada yine isabetli olmayan bir şekilde usul kelimesi kullanılmıştır. Ayrıca hükme karşı bir kanun yolu olarak itiraz da söz konusu değildir. Buna ilişkin aşağıda ayrıntılı açıklama yapılacaktır. d) Mahkemenin Genel Hükümler Uyarınca Muhakemeyi Devam Ettirmesi CMK m. 251/6’ya göre, “ (6) Mahkemece gerekli görülmesi hâlinde bu madde uyarınca hüküm verilinceye kadar her aşamada duruşma açmak sure- tiyle genel hükümler uyarınca yargılamaya devam edilebilir ”. Kanaatimizce, hükümde, her ne kadar, mahkemenin bu hususta takdir yetkisini haiz olduğu 113 anlamı, edilebilir şeklinde yüklemden hareketle, söz konusu olsa da 114 gerekli görülmesi hâlinde muhakemenin duruşmalı olarak ve genel hükümlere göre devam ettirilmesi zorunludur. Nitekim basit muhakemenin kendisine benzetildiği sulh ceza hâkiminin ceza karar- 112 Öztekin, “Türk Ceza Muhakemesinde Basit Yargılama Usulü”. 113 Mahkemenin buna herhangi bir talep olmaksızın re’sen duruşma açmak suretiyle karar vermesi mümkündür. Bk. Aldemir, s. 323; Değirmenci, s. 46. Bu noktada, basit muhakemenin uygulanmasına bir kez karar verildikten sonra, sanığın, artık genel hükümlere göre bir muhakeme yürütülmesini talep etmesi mümkün değil- dir. Çünkü CMK m. 252/1 ve m. 252/2 ile bu imkân, sanığa, ancak basit muhake- menin uygulanmasından sonra verilecek hükme karşı gelme şeklinde tanınmıştır. 114 Nitekim bu yöndeki bir görüş için bk. Kezer, s. 102.