Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

160 (Olan ve Olması Gereken Açısından) Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Muhakeme nında indirim yapılacak olması, basit muhakemeye ilişkin hükümle- rin zaman bakımından uygulanmasında, iştirak hâlinde işlenmiş ve basit muhakeme kapsamındaki bir suçun dosyanın konusunu teşkil etmesi hâlinde, dosyada yaş küçüklüğü hâlinin bulunması durumun- da adaletsizlik teşkil eden sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. 142 Örneğin, CMK Geçici Madde 5/1-d’ye göre, 01.01.2020 tarihi itibarıyla kovuş- turma evresine geçilmiş dosyalar bakımından basit muhakeme uygu- lanamayacağı için bu tarih itibarıyla kovuşturma evresine geçilmiş bir dosya hakkında basit muhakemenin uygulanmasına karar verileme- yecek, yine bu tarih itibarıyla iddianamenin değerlendirilme aşama- sında olduğu bir dosya hakkında ise buna karar verilebilecektir. Her iki dosyadaki suç, basit muhakeme kapsamındaysa ve mahkemelerin mahkûmiyet hükmü kuracağı varsayılırsa birindeki hükümde 1/4 oranında indirim yapılmayacak, diğerinde ise yapılabilecektir. Keza, iştirak hâlinde işlenmiş ve basit muhakeme kapsamındaki bir suçun, dosyanın konusunu teşkil etmesi hâlinde, birden çok sanıklı dosya söz konusu olduğu için mahkemenin, sanıklardan biri hakkında basit muhakemenin uygulanmasına, diğeri hakkında genel hükümlere göre muhakemenin yürütülmesine karar verip veremeyeceği çözülmesi gereken bir meseleyi ortaya çıkaracaktır. Bu dosyaların aynı mahke- mede görülecek olması hâlinde, meselenin daha kolay çözülebilece- ği ifade edilebilir. Şöyle ki, burada, farklı kararların önüne geçilmesi, adil yargılama yapılması ve durumları bir olan sanıklara aynı kararın verilmesi için dosyaların aynı muhakeme türüyle görülmesi gerektiği görüşü serdedilebilir. Mamafih, mahkemenin, bu iki dosyayı ayrı ayrı görmesi de mümkündür, bir ifadeyle, bu hususta takdir yetkisi bu- lunmaktadır. Buna göre, sanıklardan biri hakkındaki dosya için basit muhakemenin uygulanmasına karar verilip, diğeri hakkındaki dosya için muhakeme, genel hükümlere göre yürütülebilir. Söz konusu dos- yaların ayrı mahkemelerde görülecek olması hâlinde, eğer birleştirme kararı da alınmamışsa bu durumda, tabii olarak, mahkemelerden biri basit muhakemenin uygulanmasına karar verebilecek, diğeri ise mu- hakemeyi genel hükümlere göre yürütebilecektir. Daha açık ifadeyle, burada, mahkemelerin aynı doğrultuda hareket etmeleri hususunda onları icbar edici bir düzenleme bulunmamaktadır. 143 Netice itibarıyla, 142 Öztekin, “Türk Ceza Muhakemesinde Basit Yargılama Usulü”. 143 Centel/Zafer, s. 1025, 1026; Kezer, s. 91, 92. Öğretide Kezer’in, bir dosyada tek bir