Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

193 TBB Dergisi 2021 (153) Buket DENİZ lemlerinden kaynaklanan zararların idare tarafından bazı durumlarda idare tarafından tazmin edilmesidir. Kusursuz sorumluluk, “ risk so- rumluluğu ” ve “ kamu külfetleri karşısında eşitliğin bozulmasından dolayı sorumluluk ” olmak üzere iki ilkeye dayanmaktadır. Risk sorumlulu- ğu, “ idarenin hiçbir kusuru olmasa dahi, yürüttüğü tehlikeli faaliyetler ve kullandığı tehlikeli araçlar nedeniyle ortaya çıkan zararı tazmin etmesi ” du- rumudur. Kamu külfetleri karşısında eşitliğin bozulmasından dolayı sorumluluk ise, “ idarenin nimetleri tüm toplum tarafından paylaşılan hu- kuka uygun eylem ve işlemlerinin külfetlerinin sadece belli kişi veya kişilerin üstünde kalması halinde bu kişi ya da kişilerin zararının idare tarafından, kusuru olmadığı halde karşılanması ”dır. 15 İdare hukukunda asıl olan ise kusur sorumluluğudur. Dolayısıyla idarenin sorumluluğu bakımından önce kusurun olup olmadığına ba- kılır. Kusur mevcut değilse kusursuz sorumluluk açısından değerlen- dirme yapılır. 16 D. İdarenin Kusur Sorumluluğunun Şartları İdarenin kusurlu sorumluluğunun doğması için idarenin sorum- luluğu doğuran bir fiil gerçekleştirmiş olması gerekir. Bu bazı durum- larda eylemsizlik şeklinde de olabilir. Bunun yanında kusur, zarar ve illiyet bağının mevcut olması gerekir. Zarar, kesin veya kesin gözle bakılan, parayla ölçülebilen, hukuken korunan bir menfaate yönelik, maddi veya manevi olmalıdır. Zarar görenin zararı idarece çeşitli ka- nuni yollardan karşılandıysa, idarenin ayrıca bir tazmin sorumlulu- ğu olmayacaktır. İdarenin sorumlu olabilmesi için idari davranış ile meydana gelen zarar arasında illiyet bağı bulunmalıdır. Zarar ile idari faaliyet arasında dolaylı değil, doğrudan ilişki olmalıdır. Zararın oluş- 15 Gözler, s. 1082. 16 Kalabalık, s. 530. “İdari yargıda idari eylem nedeniyle uğranılan zararın tazmi- ni için açılan tam yargı davalarında idarenin tazmin borcunun doğması için or- tada bir zararın ve zarara yol açan idareye yüklenebilir bir eylemin bulunması, zararla eylem arasında nedensellik bağının kurulması ve hizmet kusuru ya da kusursuz sorumluluk esaslarına göre idare hukukuna özgü tazmin sebepleri- nin olması gerekmektedir. Tam yargı davalarında idarenin tazmin sorumluluğu belirlenirken öncelikle hizmet kusurunun varlığı araştırılmalı, hizmet kusuru yoksa kusursuz sorumluluk ilkelerinin uygulanıp uygulanamayacağı irdelen- melidir”. İdari Dava Daireleri Kurulu, E. 2015/1172 K. 2017/3252, Karar Tarihi: 26.10.2017, https://www.lexpera.com.tr/ictihat/danistay/iddk-e-2015-1172-k- 2017-3252-t-26-10-2017, (31.03.2020).