Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

8 Kırılgan Mağdurun Beyanının CMK’nın 236. Maddesi Uyarınca Alınması ve Uygulanan ... ve korktuğu için mahkemede açık olarak tanıklık yapmak istemeyen kişiler yer almaktadır. 18 Örneğin, Avustralya’da 2008 tarihli Statutes Amendment Evidence & Procedure Act uyarınca kırılgan tanık olarak kabul edilen kişiler şunlardır: “16 yaşından küçükler, zihinsel rahatsızlıkları olanlar, ağır suçların mağ- duru olanlar, kırılgan olarak muamele görmediği takdirde mahkeme tarafından ciddi biçimde dezavantajlı durumda kalacak olanlar, muhakeme süreciyle bağ- lantılı olarak şiddet görebileceği yönünde haklı sebepler bulunanlar ve bu süreçle bağlantılı olarak şiddete maruz kalmakla tehdit edilenler.” 19 Kırılgan tanık ve mağdur içinde çocuk, ayrı bir kategoridir. Ancak Tasarı’da yer alan düzenlemenin aksine, kadınlar bir bütün olarak kırıl- gan grup içinde kabul edilemez. Kadınları, sırf cinsiyetleri nedeniyle kı- rılgan grubun içinde saymak, eşitlikçi veya pozitif ayrımcı değil, aksine eşitliğe aykırı ve ayrımcıdır. Bu tanım, cinsiyet önyargısıyla şekillenmiş, ancak kadını uzun vadede korumak ve güçlendirmekten çok, kadını sürekli korunmaya muhtaç olarak gören bir düşüncesinin sonucudur. 20 Zira suç mağduru kadın veya erkeği kırılgan yapan şey; ya mağduru ol- duğu iddia edilen suç dolayısıyla mahremiyetine saygı göstermek gere- ği (cinsel suçlar örneği) ya da yaşam hakkının veya beden bütünlüğü- nün tehlikede olmasıdır. Dolandırıcılık, hırsızlık veya hakaret suçunun mağduru olan kişinin cinsiyetinin, kırılgan olması bakımından tek ba- şına bir önemi yoktur. Buna karşın, örneğin aile içi şiddetle ilgili suçlar- da, kadınların kırılgan mağdur olarak ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Ancak bu, kadınların bir bütün olarak kırılgan grup içinde sayılmala- rını haklı göstermez. Bu nedenle mağdurun veya tanığın, sanıkla yüz yüze gelmemek için haklı gerekçelerinin olup olmadığı, her bir olay ve kişi özelinde değerlendirilmelidir. Maffei, s. 65. 18 Malgorzata Wasek Wiaderek, The Principle of Equality of Arms in Criminal Pro- cedure Under Article 6 of the European Convention on Human Rights and Its Functions in Criminal Justice of Selected European Countries, Leuvien 2000, s. 33. 19 https://www.dpp.sa.gov.au/was/witnesses/vulnerable-witness-provisions- vwps/#whois (SGT: 01.12.2020) 20 Bu tanımdan bağımsız olarak, korumacı yaklaşımların toplumsal cinsiyet yakla- şımlarını nasıl güçlendirdiği hakkında bkz. Züleyha Keskin, “Toplumsal Cinsiyet Eşitliğini Sağlamada Korumacı Yaklaşımlar- Pozitif Ayrımcılık Çare mi Çıkmaz mı?”, Kadın Yazıları içinde, Yayına Hazırlayan: Türkan Yalçın, Ankara 2020, s. 455-462.