Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

199 TBB Dergisi 2021 (153) Buket DENİZ Hukuka aykırılık ve kusur ilişkisi bakımından değinilmesi gere- ken bir husus da, zararı doğurduğu iddia edilen idari işleme karşı ip- tal davası açılmaksızın doğrudan doğruya tam yargı davası ile zara- rın talep edilebilmesi durumudur. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 12. maddesine göre, “İlgililer haklarını ihlal eden bir idari işlem dolayısıyla Danıştay’a ve idare ve vergi mahkemelerine doğrudan doğ- ruya tam yargı davası veya iptal ve tam yargı davalarını birlikte açabilecekleri gibi ilk önce iptal davası açarak bu davanın karara bağlanması üzerine, bu husustaki kararın veya kanun yollarına başvurulması halinde verilecek kara- rın tebliği veya bir işlemin icrası sebebiyle doğan zararlardan dolayı icra tari- hinden itibaren dava süresi içinde tam yargı davası açabilirler”. Söz konusu düzenleme ile, idari işlemin hukuka aykırı olup olmadığının incelen- mesine gerek olmaksızın zararın tazminin talep edilebilmesi imkânını vermektedir. 30 C. Hizmet Kusuru Açısından Kusurun Derecesi Özellikle Fransız idare hukukunda ve kimi zaman Türk huku- kunda kusurun derecesinin sorumluluğunun belirlenmesinde önem oynadığı düşünülen bazı hizmetler vardır. Kolluk hizmetleri, hasta- ne hizmetleri, vergi işleri, itfaiye işleri, hapishane faaliyetleri ve idari vesayetin kullanılması gibi durumlarda idareye sorumluluk atfedebil- mek için ağır kusurun bulunması gerektiği kabul edilmiştir. 31 Danıştay’ın bazı kararlarında idarenin sorumluluğuna yol açacak olan hizmet kusurunun belli bir yoğunlukta olması gerektiği tespiti yapılmıştır. Ancak Danıştay’ın kararlarında hangi hallerde ağır hiz- met kusurunun, hangi hallerde ise basit hizmet kusurunun bulunma- sı gerektiği konusunda bir ölçüt mevcut değildir. Doktrindeki çeşitli yazarlara göre idarenin kusursuz da olsa sorumlu olabileceği kabul edildiğine göre sorumluluk için hizmet kusurunun ağır olması şartını aramak yerinde değildir. 32 GÖZLER’e göre, Fransız Danıştay’ı “ağır kusur” kavramını, bazı fa- aliyet alanlarında idarenin sorumluluğunu sınırlandırmak veya ortadan 30 Sancakdar, Us, Kasapoğlu Turhan, Önüt, Seyhan, s. 753. 31 Onar, s. 1738. 32 Günday, s. 374. Özay, s. 842, Ahmet Bozdağ, “İdarenin Hizmet Kusuru ve Danıştay’ın Uygulaması”, Türk İdare Dergisi , Sayı: 468, Eylül 2010.