Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

208 İdarenin Sorumluluğunu Doğuran Hizmet Kusuru ve Hizmet Kusuru - Kişisel Kusur Ayrımı Anayasa’nın 65. maddesinde “ Devlet, sosyal ve ekonomik alanlarda anayasa ile belirlenen görevlerini, …mali kaynaklarının yeterliliği ölçüsün- de yerine getirir .” denmektedir. Bu hükümden yola çıkarak “hizmetin hiç işlememesi idarenin mali kaynaklarının yetersizliğinden kaynakla- nıyorsa hizmet kusuru doğmayacak mı?” sorusu gündeme gelmiştir. Danıştay 12. Dairesi, 29.04.1972 tarihli ve 1970/5736 Esas ve 1972/1282 Karar numaralı kararında “… Devletin sorumluluğu iktisadi gelişme ve mali kaynaklarının yeterliliğiyle sınırlıdır …” diyerek dere yataklarının sık sık temizlenerek bakımlı bir halde tutulamamasından kaynaklı do- ğan zararlardan devletin hukuken sorumlu tutulamayacağı sonucuna varmıştır. Ancak idarenin her zaman mali kaynakların yetersizliğini ileri sürerek sorumluluktan kurtulması söz konusu olamayacağından, bu sorumsuzluk halini sınırlamak gereklidir. Keza Anayasa’nın 65. maddesinde de açıkça ifade edildiği üzere, böyle bir ölçüt sadece sos- yal ve ekonomik alanlar bakımından idare tarafından ileri sürülebilir. GÜNDAY’a göre, idarenin mali kaynaklarının yetersizliğinden ötürü bir hizmetin hiç yürütülmemesi kabul edilse dahi, yürütmeye başladı- ğı bir hizmeti mali kaynaklarının yetersizliği nedeniyle yürütmekten vazgeçmesi halinde sorumluluktan kurtulmaması gerekir. 64 Hizmetin hiç işlememesi nedeniyle meydana gelen zarar nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Türkiye’yi tazminata mahkûm ettiği çeşitli kararları mevcuttur. AİHM Büyük Dairesi’nin 30.11.2004 tarihli “ Öneryıldız/Türkiye ” 65 kararı idarenin hizmet kusurunu ortaya koyan emsal bir karardır. İstanbul’da bir gecekondu mahallesinin ya- nında belediye tarafından işletilen çöplükte meydana gelen patlama sonucunda 19 kişinin ölmesi üzerine yapılan başvuruda, yetkililerin işletme risklerini ortadan kaldırmak için önlem almadıkları, başvuru- cuyu bu risklerin kaynağı olan çöplüğün yakınında yaşamaktan cay- dırmak için girişimde bulunmadıkları gerekçesiyle Türkiye tazminata mahkûm edilmiştir. Aile içi şiddetin idarece önlenmemesi konusunda emsal olan bir karar ise “ Opuz/Türkiye ” 66 kararıdır. Başvurucunun eski 64 Günday, ss. 372-373. 65 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Öneryıldız – Türkiye Davası, Başvuru no.: 48939/99, Karar Tarihi: 30.11.2004, https://hudoc.echr.coe.int/eng #{%22langua geisocode%22:[%22TUR%22],%22appno%22:[%2248939/99%22],%22documentc ollectionid2%22:[%22GRANDCHAMBER%22],%22itemid%22:[%22001-162089%- 22]}, Erişim Tarihi: 12.02.2021. 66 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Opuz – Türkiye Davası, Başvuru no.: