Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

298 Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Hükümsüz Evlilik Sözleşmelerinin Boşanmanın Eşler ... taken into consideration as fact for reduction of damages. Moreo- ver, the contractualisation of family law becomes more and more prevailing. In this connection, the developments in English and Ger- man law might serve as an example. Keywords: Prenuptial Agreement, Divorce, Pecuniary Dama- ges In the Case Of Divorce, Non-Pecuniary Damages In The Case of Divorce, Contractualisation of Family Law GİRİŞ İletişim araçlarının da etkisiyle, günlük yaşamda evlilik sözleşme- si terimiyle karşılaşılmaktadır. Bu terim, evliliğin sona ermesi olası- lığında tarafların birbirlerinden doğabilecek maddi taleplerinin akı- betlerini ve bazı durumlarda evlilik içi davranış ile görev dağılımını evlilikten önce düzenledikleri sözleşmeyi ifade etmektedir. 1 Oysa bu anlamıyla evlilik sözleşmesi, emredici hükümlere aykırılık sebebiyle Türk hukukunda hüküm doğurmaz. Bununla birlikte, boşanmanın eşler arasındaki mali sonuçlarına hâkim tarafından hükmedilirken bu hükümsüz sözleşmenin herhangi bir etkisinin bulunup bulunamaya- cağı ayrıca değerlendirilmeyi gerektirmektedir. 2 Türk hukukuna koşut biçimde boşanmanın sonuçlarına ilişkin evlilik öncesi sözleşmelerin hükümsüz sayıldığı İngiliz hukukundaki durum, değerlendirmeye ışık tutabilecek niteliktedir. Alman hukukundaki durum da İngiliz hu- kukundaki gelişmeye ters istikamette olsa da benzer bir sonuca ulaştı- ğı için Alman hukukuna da değinme gereksinimi duyulmuştur. Evlilik sözleşmesi olarak tanımlanan hukuki işlemlerin, boşanma koşuluna bağlanmış işlemlerden ayrılması gerekmektedir. Nasıl ki bir hukuki işlemin sonuçlarını kişinin ölümüyle doğurması bu işlemin ölüme bağlı tasarruf sayılması için yeterli olmuyorsa, 3 eşler arasında 1 William P. Statsky, Family Law, New York 2002, s. 68; Kate Stanley/Paula Davies, Family Law, Palgrave Macmillan 2013, s. 177. 2 Aile hukukunun sözleşmeselleşmesi eğilimi hakkında: Rona Serozan/Başak Başoğlu/K. Berk Kapancı, “Aile Hukukunun Özellikleri, İlkeleri ve Gelişimi”, İs- tanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. 15, S. 2, İstanbul 2016 (Prof. Dr. İlhan Ulusan’a Armağan-Cilt II), s. 549 vd.; Frederik Swennen, “Private Ordering in Family Law: A Global Perspective”, Contractualisation of Family Law - Global Perspectives, 2015, s. 1 vd. Bu eğilim karşısında Türk hukukunun durumu hak- kında değerlendirme: Kadir Berk Kapancı, “Contractualisation of Family Law: Is it possible in Turkey?”, Turkish Reports to the XIXth International Congress of Comparative Law, Editör: Rona Serozan/Başak Başoğlu, İstanbul 2015, s. 97 vd. 3 Necip Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku, İstanbul 1987, s. 125; Mustafa Dural/ Turgut Öz, Miras Hukuku, İstanbul 2016, s. 51.