Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

300 Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Hükümsüz Evlilik Sözleşmelerinin Boşanmanın Eşler ... durum aile hukukunda da geçerlidir. 8 İki kişi arasında birliktelik tesis etmeye yönelik sadece nişanlanma ve evlenme sözleşmeleri kurulabi- lir. 9 Evlilikte, kanunla sınırlı sayıda belirlenen mal rejimlerinden birini seçme olanağı tanınmış olup seçilmesi mümkün mal rejimleri içinde de tarafların değişiklik yapma olanağı, MK m. 202-203 hükümleri uyarınca son derece sınırlıdır 10 . MK m. 166/III ve m. 184/b. 5 kapsamında boşan- ma ve boşanmanın sonuçları üzerinde anlaşmada daha geniş hareket alanı taraflara verilmiş olsa da anlaşma ancak hâkimin uygun görme- siyle hüküm fıkrasına geçirilmesiyle geçerlilik kazanacağından 11 gerçek 8 Gizem Ersen Perçin, Milletlerarası Özel Hukuk Bakımından Mal Rejimleri, İstan- bul 2014, s. 61; İpek Betül Aldemir, Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Taraf İradelerinin Etkisi, İstanbul 2018, s. 10; Mal rejimleri açısından sınırlı sayı ve tipe bağlılığın geçerli olduğu: Suat Sarı, Evlilik Birliğinde Yasal Mal Rejimi Olarak Edi- nilmiş Mallara Katılma Rejimi, İstanbul 2007, s. 12; Şükran Şıpka, Türk Hukukun- da Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Uygulamaya İlişkin Sorunlar, İstanbul 2011, s. 20; Emilie M. Praz, L’entreprise de l’un des époux en droit matrimonial, Cenevre-Zürih-Basel 2018, N. 37; Faruk Acar, “Türk Hukukunda Yasal Mal Re- jimleri”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, C. 35, S. 1, İstanbul 2015, s. 147. 9 Fiili yaşam birlikteliklerinde adi ortaklık sözleşmesi çerçevesinde çözüme varıl- ması genel olarak ileri sürülmekteyse de evliliğe ilişkin hükümlerin uygulanması- nı kabul eden görüşler de mevcuttur. Bu görüşler hakkında: Francesca Ranzanici Ciresa, La protection de la partie faible dans la communauté de vie non maritale Convention et exemples pratiques, Zürih 2019, N. 262 vd. Aile hukukunun aile dışı birliktelikleri de dikkate alması gerektiği yönünde değerlendirmeler için: La- ura A. Rosenbury, “Friends with Benefits?”, Michigan Law Review, C. 106, S. 2 (Kasım 2007), s. 193 vd. Benzer yönde: Ranzanici Ciresa, N. 267 vd. Her durumun ayrı ayrı nitelendirilmesi gerektiği, her halükarda adi ortaklığın bulunduğunun kabul edilemeyeceği: İFM, 29.02.2008, 4A_482/2007 (Swisslex). Evlilik hükümle- rinin örneksemeyle uygulanamayıp adi ortaklık hükümlerinin değerlendirilmesi gerektiği: ATF 108 II 204; Praz, N. 20. Farklı yönde karş.: Hüseyin Hatemi, Aile Hukuku, İstanbul 2019, §3 N. 42-43. Dini nikaha dayanan birliktelikler açısından adi ortaklık hükümleriyle fiili iş ilişkisi kuramının uygulanabileceği görüşünde: Başak Başoğlu/M. Sermin Paksoy, “Dini Nikâhlı Kadının Hukuki Durumu”, Prof. Dr. Şener Akyol’a Armağan, İstanbul 2011, s. 258 vd.; Fiili yaşam birlikteliklerinde ayrı bir statü oluşturulması veya örnekseme yoluna gidilmesi yerine münferit so- runlara yönelik çözüm bulunması gerektiği görüşünde: M. Argun Köteli, Evliliğin Hukuki Niteliği ve Evlilik Dışı Beraberlikler, İstanbul 1991, s. 152. 10 M. Beşir Acabey, Teorik ve Pratik Yönleriyle Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Ankara 2020, s. 16-17; Zafer Zeytin, Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi ve Tasfiyesi, Ankara 2020, N. 59; Praz, N. 40 vd. 11 Sözleşmenin hâkimin onayına kadar askıda hükümsüz olacağı, hâkimin uy- gun görmesinin tamamlayıcı unsur sayılacağı hususunda: Özlem Kırbaş, Türk Hukuku’nda Eşlerin Anlaşmasına Dayanan Boşanma: (MK.m.134/III), İÜSBE Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1994, s. 65; Turhan Esener, “Boşanmanın Fer’i Ne- ticelerine Dair Mukaveleler”, AÜHFD, S. 3-4, Ankara 1951, s. 615; Necip Bilge, “Eşler Arasında veya Koca Menfaatına Karı ile Üçüncü Kişiler Arasında Yapılan