Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

320 Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Hükümsüz Evlilik Sözleşmelerinin Boşanmanın Eşler ... kuki ilişkinin ihlalinden ileri gelen bir sorumluluk olarak kabul edil- mesi daha yerindedir. 91 Zira boşanma TBK m. 49/I anlamında mutlak hak ihlali yaratan bir olgu olarak nitelendirilemeyeceği gibi MK m. 174 hükmü TBK m. 49/I bakımından hukuka aykırılığı tesis eden özel hüküm değildir. Boşanmaya sebep teşkil eden olgular aynı zamanda hukuka aykırılığı gerçekleştiriyorsa, boşanmadan bağımsız şekilde tazminat istemi doğar 92 . MK m. 174/I hükmü ile kusursuz veya daha az kusurlu tarafın bo- şanma nedeniyle mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesi sonucunda uğradığı zararın giderimi için uygun maddi tazminat iste- minde bulunulabilmektedir. Bu itibarla yasal düzenlemeye göre eşle- rin evlilik ilişkisinin devamında malvarlıksal menfaatleri bulunmakta- dır. 93 Boşanma sonucunda bu menfaatler zedelendiğinde, söz konusu kayıp uygun bir tazminatla karşılanmaktadır. 94 Başka bir deyişle amaç, zararın giderilmesidir. 95 Bu hükmün cezalandırıcı veya caydırıcı ama- s. 48. Bu itibarla MK m. 5 hükmü gereği evlilik ilişkisine niteliği uygun düştüğü ölçüde sözleşmesel borç ilişkilerine dair hükümler uygulanabilmelidir. Nişanlan- ma sözleşmesi açısından: Dural/Öğüz/Gümüş, s. 15; M. Serkan Ergüne, “Nişanın Bozulmasında Maddi Tazminat”, İÜHFM , C. 74, S. 2, İstanbul 2016, s. 758; Ayrıca: Yıldız Abik, “Nişanlanma ve Nişanlılık”, AÜHFD , C. 54, S. 2, Ankara 2005, s. 71 vd. 91 Boşanmanın veya boşanmaya sebep olmanın bizatihi haksız sayılamayacağı, söz- leşme ihlali nedeniyle tazminat talep edildiği hususunda: Hatemi, §10 N. 120; Aynı yönde, nisbi hukuka aykırılığın söz konusu olduğu vurgusuyla: Andreas B. Schwarz, Aile Hukuku I, Çeviri: Bülent Davran, İstanbul 1946, s. 173. Bu hususta ayrıca: Ebru Ceylan, Türk ve İsviçre Hukukunda Boşanmanın Hukuki Sonuçları, İstanbul 2006, s. 74; Ferit H. Saymen/K. Halid Elbir, Türk Medeni Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul 1957, s. 275. 92 Velidedeoğlu, s. 255-256. 93 Evliliğin devam etmesi halinde elde edeceği yararlardan mahrum kalan eş açı- sından zararın doğduğu şeklinde: Öztan, s. 809-810; Ceylan, s. 78; BK-Bühler/ Spühler, Art. 151 ZGB, N. 36. 94 Madde metninde mevcut veya beklenen menfaatten söz edilmekle birlikte, bu menfaatlerin ihlali halinde uygun da olsa tazminat yaptırımı öngörüldüğünden, söz konusu menfaatlerin kanun koyucu tarafından hak düzeyinde görüldüğü ifa- de edilmek gerekir. 95 BK-Bühler/Spühler, Art. 151 ZGB, N. 26; Karş. Bilge Öztan, Aile Hukuku, Ankara 2015, s. 818. Yazar talep eden eşin kendi başına geçinememesi halinde tazminata hükmedileceğini kabul etmektedir. Kanımızca, bu işlev kanun tarafından yok- sulluk nafakasına yüklenmiştir. Maddi tazminat, boşanma nedeniyle uğranılan zararın giderilmesiyle sınırlı olup talep eden eşin maddi durumundan tamamen bağımsızdır. Bu tazminatın yaşam tarzını devam ettirmeye yönelik olmadığı: Bü- lent Köprülü/Selim Kaneti, Aile Hukuku, İstanbul 1989, s. 192-193. Teknik anlam- da tazminatın öngörülmesinin yerinde olmadığı hususunda: Hatemi, §10 N. 120.