Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

325 TBB Dergisi 2021 (153) Barış DEMİRSATAN hususunda öğretide pek çok farklı görüş ileri sürülmüştür. 108 Bu gö- rüşlerden hangisi benimsenmiş olursa olsun, gerek kuramsal düzeyde gerek uygulamada, manevi tazminat tutarının öngörülebilir olduğunu ileri sürmek kanımızca güçtür. 109 Olası manevi tazminat yönünden de taraflar açısından belirsizliğin söz konusu olduğu ve bu belirsizliğin ortadan kaldırılmasında tarafların menfaatlerinin bulunacağı çıkarımı yapılabilir. Manevi tazminatın belirlenmesinde de TBK m. 51-52 hükümleri uygulama alanı bulur. 110 Dolayısıyla maddi tazminat başlığında yapı- 108 Arzu Genç Arıdemir, Sözleşmeye Aykırılıktan Doğan Manevi Tazminat, İstanbul 2008, s. 7 vd.; Antalya, C. II, s. 149 vd.-174 vd.; Caner Taşatan, “Manevi Tazminat İsteminin Devrine Getirilen Yasal Sınırlamanın Yerindeliği”, Sorumluluk Hukuku Seminerler 2016, Editör: Başak Baysal, İstanbul 2016, s. 475 vd.; Atlan, s. 56 vd. ve s. 106 vd.; Pierre Tercier, Contribution à l’étude du tort moral et de sa réparation en droit civil Suisse, Friburg 1971, s. 98 vd. 109 Yargı kararlarında genellikle şu yönde ifadeler kullanılmakla yetinilmektedir: Yarg. 2. HD, 30.01.2013, 15802/2438 (Lexpera) “Boşanmada manevi tazminatın amacı, boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan ta- rafın, bozulan ruhsal dengesini telafi etmek, manevi değerlerindeki eksilmeyi kar- şılamaktır. Onun için, kişilik haklarını ihlal eden fiille, tazminat miktarı arasında makul bir oranın bulunması gerekir. Bir tarafın zenginleşmesine yol açacak sonuç- lar doğurur miktarda manevi tazminat takdiri, müesseseyi amacından saptırır. Hakim, tazminat miktarını saptarken, bir yandan kişilik hakları zedelenen tarafın, ekonomik ve sosyal durumunu ve boşanmada kusur bulunup bulunmadığını ve varsa kusur derecesini, fiilin ağırlığını; öbür yandan da, kişilik haklarına saldırıda bulunanın kusur derecesini, ekonomik ve sosyal durumunu göz önünde bulun- durmak zorundadır. Açıklanan ilkeler gözetildiğinde davacı-davalı koca lehine takdir edilen manevi tazminat miktarı orantısız ve çoktur”. Manevi tazminatın belirlenmesinin, maddi tazminata nazaran daha güç olduğu hususunda: Arbek, s. 137. 110 Eren, N. 2487; Baysal, s. 241; Tercier, s. 201; Genç Arıdemir, s. 71; Atlan, s. 104. Zararın belirlenmesi kapsamında nazara alınması yönünde: Polat, s. 199-200; Bu yönde anlaşılabilir: Velidedeoğlu, s. 260; Schwarz, s. 174. Yarg. 2. HD, 21.02.2013, 11780/4498 (Lexpera): “O halde mahkemece, tarafların sosyal ve ekonomik du- rumları, tazminata esas olan fiilin ağırlığı ile hakkaniyet kuralları (TMK. md.4 TBK. md. 50, 51, 52, 58) dikkate alınarak kadın yararına uygun miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekir”. Hafif birlikte kusurun indirim, ağır birlikte ku- surun ise tazminattan sarfınazar sebebi olacağı şeklinde: BK-Bühler/Spühler, Art. 151 ZGB, N. 83; Tercier, s. 263. Karş. Nedensellik bağını kesmeyen ağır kusurun tazminatın belirlenmesinde indirim sebebi olacağı görüşünde: Oğuz, s. 25. Mane- vi tazminatın belirlenmesinin tek aşamalı olduğu yönündeki görüş (Oğuzman/ Öz, C. II, N. 782) açısından da TBK m. 51-52 hükümleri kapsamına girecek olgu- lar zararın belirlenmesi bakımından göz önünde tutulacaktır: Kemal Oğuzman, “İsviçre ve Türkiye’de Medenî Kanun ve Borçlar Kanununda Şahsiyetin Hukuka Aykırı Tecavüze Karşı Korunması ve Özellikle Manevî Tazminat Davası Bakımın- dan Yapılan Değişiklikler”, Prof. Dr. Halûk Tandoğan Anısına Armağan, Ankara 1990, s. 50.