Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

328 Karşılaştırmalı Hukuk Işığında Hükümsüz Evlilik Sözleşmelerinin Boşanmanın Eşler ... etmiştir. Bu ölçüt kapsamında hükümsüz evlilik sözleşmesinin dikka- te alınmasını sağlamak mümkün değildir. Hükümsüz evlilik sözleş- mesinin herhangi bir hukuki gerekçeyle yoksulluk nafakası tutarının belirlenmesinde etkili kılınmasının olanağı yoktur. SONUÇ Evlilik sözleşmelerini Türk hukukunda geçerli saymak olanak- sızdır. Bununla birlikte, boşanmanın sonuçlarının öngörülebilirliği hukuki güvenlik açısından gerekliliktir. Türk hukukunda özellikle bo- şanmaya ilişkin tazminat sorumluluğu rejiminde belirsizlik mevcut- tur. Dolayısıyla, aile hukukunun sözleşmeselleşmesi eğilimine uygun olarak, bu sözleşmelere hukukumuzda kısmi de olsa etki tanınması gereksinimi duyulmaktadır. Bu çerçevede evlilik sözleşmesiyle bireylere tanınacak irade ser- bestisi ile zayıf tarafın kamu düzeni açısından korunması gerekliliği arasında denge kurulmak lazım gelir. Çalışmada değinilen İngiliz ve Alman hukuk uygulamaları bu konuda ışık tutmaktadır. Başlangıçta evlilik sözleşmesine cevaz verilmeyen İngiliz hukukunda, boşanma- nın sonuçlarının takdir edilmesi kapsamında adil olmayan sonuçlar doğurmadığı ölçüde bu sözleşmelerin dikkate alınabileceği kabul edilmişken; evlilik sözleşmesine daha geniş anlamda olanak tanıyan Alman hukukunda da serbestinin eşler arasında tek yanlı ve haksız yük dağılımına yol açmaması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Böylece farklı çıkış yollarıyla benzer noktalara varılmıştır. Anılan hukuk dü- zenlerinde ulaşılan sonuçların yakınlığı, çağımızda benzer çözümlere duyulan genel gereksinimi ortaya koymaktadır. Türk hukukunda hükümsüz evlilik sözleşmesinin, içeriğinin de dikkate alınmasıyla, hükümsüz rızanın birlikte kusur oluşturmasına koşut olarak maddi ve manevi tazminat istemlerinde tazminattan in- dirim yapma veya sarfınazar etme sebebi olarak kabul edilmesi ge- reklidir. Hükümsüz evlilik sözleşmesine bu yönde etki sağlayabilecek hukuki dayanak, tazminatın belirlenmesinde genel uygulama alanı- na sahip hükümlerdir. Tazminat sorumluluğu dışındaki boşanmanın mali sonuçlarında ise hükümsüz evlilik sözleşmesine etki tanınması mümkün değildir.