Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

24 Kırılgan Mağdurun Beyanının CMK’nın 236. Maddesi Uyarınca Alınması ve Uygulanan ... mekanizmalar az veya çok adil yargılanma hakkına ilişkin teminatları sınırlamaktadır ancak bu sınırlamanın dayanaksız olduğu söylenemez. Önemli olan, sınırlamanın aynı zamanda ölçülü olmasıdır. Ölçülülük değerlendirilirken bağlantının teknik kalitesi, kullanılan teknik araç- ların elverişliliği, mahkemenin ve adli görüşmecinin yaklaşımı başta olmak üzere, pek çok faktörün dikkate alınması gerekir. Mevcut durumda, adli görüşme odalarının işleyişi konusunda adli görüşmeciler eğitilmektedir. Bu bağlamda, adli görüşmecilerin muha- kemenin dinamiğini kavramaları ve yönlendirici sorularla mağdurun beyanını etkilememeleri büyük önem taşımaktadır. Bunun yanında, muhakemenin hemen hemen her aşamasında etkili ve belirleyici bir güç olan hâkim ve savcılara; kırılgan mağdur gruplarıyla iletişim be- cerileri, adli görüşme, AGO’ların amaç, hedef ve niteliğine ilişkin eği- tim verilmesi, farklı meslek uzmanları arasındaki iş birliğinin sağlan- ması ve adli görüşme odalarının iyi işlemesi bakımından gereklidir. 75 AİHM, cinsel istismar suçunun mağduru olan çocuğun soruş- turma evresinde alınan beyanı dışında ciddi bir doğrulayıcı delilin bulunmadığı Vronchenko/Estonya başvurusunda, “(…)tüm bir muhake- me süreci boyunca savunmanın mağdura soru soramamış olmasını, mağdur çocuğun soruşturma evresinde video kaydına alınan beyanı duruşmada iz- lenilmesine rağmen yeterli bir dengeleyici tedbir” olarak görmemiştir.” 76 Hem sanığın hem de mağdurun çocuk olduğu, yağma suçuna ilişkin bir başvuru olan Blokhin/Rusya başvurusunda ise Büyük Daire, soruş- turma evresinde ifade veren çocuğun beyanının hükme esas alındığı davada, hiçbir dengeleyici tedbire başvurulmaması nedeniyle ihlal ka- rarı vermiştir. 77 Çocukların cinsel istismarına, ABD’de ve Batı Avrupa’da 1990’lara kadar hem akademik hem de toplumsal olarak yeterli önem verilme- miştir. Günümüzde ise cinsel istismar mağdurları ile ilgili koruyucu ve destekleyici önlemler almak ve mağdura süreç boyunca güvende olduğunu hissettirmek, bir kamu görevi olarak değerlendirilmeye baş- 75 Soru sorulması sırasında hâkim ve savcılarla, adli görüşmeciler arasında yaşanan sorunlar ve hâkim ve savcıların eğitim ihtiyacı hakkında bkz. Şamar-Urhan, s. 946, 947 ve s. 955. 76 Vronchenko/Estonya, 10.07.2013, §65. 77 Blokhin/Rusya (Büyük Daire), 23.0 3.2016, §215. Ayrıca bkz. Barkhuysen-Van Emmerik-Jansen-Fedorova, s. 644 ve 645.