Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

360 Ticaret Hukuku Perspektifinden Avukatlık Şirketleri ortaklıklarının konusunu oluşturmaktadır. 60 Yapılan faaliyetin aynı olacak olması sonucu, amaç unsurunun avukatlık şirketinde de değiş- meyeceği açıktır. 3.4.2. Ortaklığın Ehliyeti Avukatlık ortaklığının/şirketinin amacının tespiti, teorik bir tar- tışma olmayıp, pratik sonuçları olan bir husustur. AvK uyarınca avu- katlık ortaklığı, amacın dışında hak ve mal edinemez, üçüncü kişilerle ortaklık kuramaz, tüzel kişilerin paylarını alamaz (m.44/B-a (3)). Bu hüküm sonucu öncelikle avukatlık ortaklıkları, avukatlık mesleğinin gerçekleşmesine hizmet etmeyecek faaliyetlerde bulunamayacaktır. Niteliği itibarıyla bu hüküm, ilk bakışta 6762 sayılı mülga TTK döne- minde ticaret şirketlerinin işletme konusu dışındaki işlemleri açısından (hak) ehliyetini kısıtlayan düzenlemeye benzemektedir. Bu bağlam- da ehliyeti amacıyla sınırlanan avukatlık ortaklığının, amacı dışında edindiği hak ve mallar, hukuken geçerli bir şekilde iktisap edilme- miş olacaktır. 6762 sayılı TTK’da “şirket mukavelesinde yazılı işletme mevzuunun çevresi içinde” olmayan hukuki işlemlerin akıbeti düzen- lenmemiş olsa da öğretide işletme konusu dışındaki (“ ultra vires ”) 61 işlemlerin “yok hükmünde” olduğu kabul görmekteydi. 62 Avukatlık ortaklığının amacı dışında kalan faaliyetlerin akıbeti AvK’da da dü- zenlenmemiştir. Buradan hareketle, “yokluk” yaptırımının avukatlık ortaklıklarının amacı dışında kalan işlemleri açısından da uygulanabi- lir olduğu ileri sürülebilir. 60 Güner, s. 772-773. 61 “Ultra vires” Latince kökenli bir sözcük olup, Türkçeye “yetkinin veya gücün aşıl- ması” şeklinde çevrilebilir. “Ultra” sözcüğü “ötesi” veya “dışı” anlamına gelmek- teyken, “vires” sözcüğü “güç” veya “kuvvet” anlamındadır. Gizem Alper, Türk Hukukunda Ultra Vires İlkesi (Anlamı ve Kapsamı), Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013, s. 5. “Ultra vires” ilkesi uyarınca “yetkinin veya gücün aşılması” durumun- da yapılan işlem hukuk düzeninde geçerlilik kazanamamaktadır. 62 Reha Poroy/Ünal Tekinalp/Ersin Çamoğlu, Ortaklıklar Hukuku I, 13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014, N.125; Kendigelen, s. 122; Burçak Yıldız, “Ultra Vires İl- kesinin Kaldırılmasının Ardından İşletme Konusu Unsuru ve Ticaret Şirketlerinin İşletme Konusu Dışındaki İşlemlerinin Hukuki Niteliği”, BATIDER , C: 27, S: 3, s. 111-134; Murat Alışkan, “İşletme Konusu ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na Göre Ticaret Şirketlerinin Ehliyeti ve Temsili”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakülte- si Hukuk Araştırmaları Dergisi , C: 18, S: 2, s. 207-219; Alper, s. 39. 6102 sayılı TTK ile birlikte şirketlerin hak ehliyetine getirilen bu kısıtlama kaldırılmış olsa da işletme konusu şirket yöneticilerinin temsil yetkilerinin sınırlarının belirlenmesi açısın- dan önemini korumaktadır (bkz. TTK m.371/1, 629/1).