Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

403 TBB Dergisi 2021 (153) Enes ALİŞ Mülga kanun döneminde ihtiyati haczin zamanaşımını kesip kes- meyeceği yönünde tartışmalar bulunmaktaydı. 91 1993 Rehin MS m. 9/1, c. 1’e uygun olarak düzenlenen TTK m. 1326/1, c. 1 bu tartışma- yı sonlandırmıştır. Buna göre bir yıllık süre içerisinde gemi alacaklısı mahkemeden ihtiyati haciz kararı alıp fiilen de uygulanmış 92 olmadık- ça hak düşürücü süre işlemeye devam edecektir. 93 Geminin ihtiyaten haczi sonrasında gemi alacağına karşılık güvence verilmesi halinde, alacaklının artık gemi alacağına ihtiyacı kalmayacağından gemi ser- best bırakılacaktır. Ancak doktrinde ATAMER bu güvenceye rağmen geminin aynı alacak için yeniden ihtiyaten haczi gerekirse 94 bir yıllık sürenin kaldığı yerden devam etmesi gerektiğini ileri sürmüştür. 95 1993 Rehin MS m. 9/2’den alınan TTK m. 1326/3 fıkrası daha ön- cesinde ihtiyaten haczedilen bir geminin diğer bir alacaklı tarafından yeniden ihtiyaten haczedilmesinin hukuken caiz olmadığı durumlar- da, bu zaman aralığı için hak düşürücü sürenin duracağı hüküm altına alınmıştır. 96 Zamanaşımının durmasına ya da kesilmesine ilişkin baş- kaca sebepler kıyasen de olsa burada uygulanamayacaktır. 97 TTK m. 1326 kanuni rehin hakkına ilişkin bir hak düşürücü süre iken TTK m. 1327 rehin hakkı veren gemi alacağına ilişkin zamanaşı- mını düzenlemektedir. Buna göre alacak hakkında kendi kanununda özel bir zamanaşımı süresi öngörülmemiş ise TTK m. 1326’da belirle- nen süreler asıl alacak yönünden de uygulanacaktır. Örneğin bedensel zararlardan doğan tazminat alacakları için 10 yıllık, çatma ve kurtar- madan doğan tazminat alacakları için 2 yıllık zamanaşımı süreleri uy- gulanacaktır. Buna göre kanuni rehin hakkından yararlanma imkânı 1 yılın sonunda biterken kalan 9 ve 1 yıllık süre içerisinde borçluya asıl alacağı ileri sürme hakkı devam edecektir. 98 TTK m. 1327’nin madde gerekçesinde “diğer kanunlardaki” iba- resiyle Deniz İş Kanunu’ndaki özel hükümlerin saklı tutulduğu be- 91 Atamer, İcra, s. 268. 92 TTK m. 1366 ve m. 1367’nin uygulanması hakkında bkz. Atamer, İcra, s. 400 vd. 93 Atamer, Deniz Ticareti Hukuku II, s. 189. 94 Atamer, İcra, s. 329 vd. 95 Atamer, Deniz Ticareti Hukuku II, s. 190. Aksi yönde görüş için bkz. Süzel, s. 305, dn 944. 96 Süzel, s. 306; Atamer, Deniz Ticareti Hukuku II, s. 190; Sözer, s. 647. 97 Atamer, Deniz Ticareti Hukuku II, s. 191. 98 Atamer, Deniz Ticareti Hukuku II, s. 191.