Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

404 Gemi Adamlarının Gemi Alacaklısı Hakkı lirtilmiş olsa da DİŞK’da gemi adamlarının ücret alacaklarının ilişkin bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu 99 (m. 32/8) ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na (TBK) 100 (m. 147/1-b) göre ücret alacaklarında zamanaşımı 5 yıl olarak belirlenmiştir. Buna karşın İş Kanunu m. 4/1-a’ya göre İş Kanunu hükümleri gemi adamlarının alacakları açısından uygulanamaz. Bu durumda iki ihtimal uygulama imkânı bulacaktır. İlki TBK m. 147/1-b’deki 5 yıllık zamanaşımı, ikin- cisi ise DİŞK’da özel bir hüküm yer almadığından TTK m. 1327’de ön- görülen 1 yıllık zamanaşımı süresidir. Yargıtay’ın bu husustaki görüş- lerinde tutarlılık bulunmamaktadır. 101 Doktrinde DİŞK’da değişiklik yapılarak gemi adamlarının alacakları için özel bir zamanaşımı kabul edilmesi gerektiği savunulmaktadır. 102 Kanımızca böyle bir kanun de- ğişikliği yapılmasa dahi DİŞK m. 48 ve İş Hukuku kurallarının nispi emredici 103 olması sebebiyle TBK m. 147’deki 5 yıllık zamanaşımı süre- sinin uygulanması yerinde olacaktır. II. GEMİ ADAMLARININ ALACAKLARINDAN KAYNAKLANAN GEMİ ALACAKLISI HAKKI A. Gemi Adamı DİŞK m. 2: “Bir hizmet akdine dayanarak gemide çalışan kaptan, zabit ve tayfalarla diğer kimselere gemi adamı denir.” şeklinde düzenlenmiştir. TTK m. 934’de ise “Gemi adamları; kaptan, gemi zabitleri, tayfalar ve ge- mide çalıştırılan diğer kişilerdir.” denilmiştir. Gemi Adamları ve Kılavuz Kaptanlar Yönetmeliği 104 m.3/1-s’ye göre “Gemi adamı, geminin kapta- nını, zabitlerini, yardımcı zabitlerini, stajyerlerini, tayfalarını ve yardımcı hizmet personelini, ifade eder” şeklindedir. “Gemi Adamlarının Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Tutma Standartları” (STCW-1978) ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 180 sayılı “Gemi Adamlarının Çalışma Saatleri ve Gemilerin Gemi Adam- 99 RG 10.06.2003, S. 25134. 100 RG 04.02.2011, S. 27836. 101 TTK hükümlerinin uygulanacağı yönünde bkz. Yargıtay 9. HD, 1971/12562 E., 1971/13460 K. TBK hükümlerinin uygulanacağı yönünde aksi karar için bkz. Yar- gıtay 9. HD, 2007/93 E., 2007/663 K. (Kararlar için bkz. Süzel, s. 296, dn. 916). 102 Süzel, s. 296 103 Sarper Süzek, İş Hukuku, Yenilenmiş 12. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2016, s. 35. 104 RG 10.02.2018, S. 30328.