Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

425 TBB Dergisi 2021 (153) Enes ALİŞ çalışma saat ücretinin %50’si oranında artırım öngörürken, Deniz İş Kanunu’na tâbi çalışanlar için bu oranın %25 olarak belirlenmesinin eşitlik ilkesine aykırı olacağı haklı olarak ileri sürülmektedir. 195 Hükmün lafzından da anlaşıldığı üzere bu oran alt sınır olup iş sözleşmesi ya da toplu iş sözleşmesi ile arttırılabilecektir. Fazla çalış- ma ücreti, fazla çalışmanın yapıldığı tarihteki çıplak saat ücreti üzerin- den hesaplanmalıdır. DİŞK’da ücret ve ekleri ile fazla çalışma ve diğer işçilik alacakları için bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verileceğine dair bir düzenleme bulunmadığından yasal faiz uy- gulanmalıdır. 196 bbb. Fazla Çalışma Ücretine Yabancılık Unsurunun Etkisi Gerek İş Kanunu gerekse DİŞK’da yer alan fazla çalışmaya ilişkin hükümler işçinin haftalık normal çalışma süresini aşan çalışmaların karşılıksız kalmaması için salt işçi menfaatleri düşünülerek getirilmiş düzenlemelerdir. Yabancılık unsuru bulunan bir ihtilafta gemi adamı- nın fazla çalışma ücreti alacağı için MÖHUK m. 6’da belirtilen doğ- rudan uygulanan kurallar mekanizması işletilemez. 197 MÖHUK m. 27 hükmü uygulanarak yetkili ülke hukukun tespiti ve olaya uygulanma- sı gerekecektir. Ancak yetkili hukukun uygulanması ile kamu düzeni müdahalesini gerektirecek bir durum ortaya çıkması halinde MÖHUK m. 5 hükmü uygulanabilecektir. 198 cc. Yıllık İzin Ücreti aaa. Genel Olarak Çalışanların dinlenme hakkı Anayasa 199 m.50/3’te “Dinlenmek, ça- lışanların hakkıdır.” şeklindeki ifadesiyle güvence altına alınmıştır. Bir çeşit dinlenme hakkı olan yıllık ücretli izin , yıl boyunca çalışıp yorulan 195 “01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 402/1 maddesi ile bu oranın %50’den az olamayacağı kuralını getirmektedir. Genel Kanun olan Yeni Borçlar Kanunu’ndaki bu hüküm lehe olduğundan, Deniz İş Kanunu’nun 48. maddesi yollaması ile bu tarihten itibaren fazla mesai ücreti %50 zamlı olarak hesaplanmalıdır”. Kar, s. 160. 196 Kar, s. 160. 197 Erdoğan/Erdoğan, s. 971. 198 Erdoğan/Erdoğan, s. 971. 199 RG 09.11.1982, S. 17863(Mükerrer).