Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

56 Şüpheli ve Sanığın Ceza Muhakemesi İşlemlerine Katlanma Yükümlülüğüne Getirilen ... müdahalenin Jalloh da (başvurucuda) korku doğurduğunu ve aşağı- lanmasına neden olduğunu belirtmiştir. İHAM, iç hukuk kapsamında Alman Ceza Usul Kanunu’nun 81/a maddesine de atıf yaparak; şüphelinin vücuduna yönelik müdaha- lelerin, muhakeme için önemli olguların tespiti için, doktor tarafın- dan hekimlik sanatının kurallarına uygun olarak, hastane ortamında ve “sadece sağlığı için bir tehlike oluşturmayacağı hallerde” uygulanabi- leceğine vurgu yapmaktadır. 63 İHAM tarafından, Alman Ceza Usul Kanunu’nun bu düzenleme kapsamında önlemin keyfi ve yanlış uy- gulanmasına yönelik yeterli güvenceyi içerdiği belirtilmekle birlikte, başvurucunun İngilizcesinin zayıf olması nedeniyle yapılan işlemle ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığı da belirtilmektedir. Jalloh/Almanya kararı, şüpheli veya sanığın kendini suçlamaya zor- lanamama hakkının tespiti için çok sayıda faktör bakımından incele- me yapılması nedeniyle yeni bir yaklaşım olarak nitelendirilmektedir. Mahkeme yukarıda da belirttiğimiz üzere müdahalenin mahiyet ve derecesi, yapılan soruşturmada kamu yararının ağırlığı, isnat edilen fi- ilin cezası, usule karşı yeterli güvencelerin öngörülmüş olması ve elde edilen delillerin kullanılması bakımından yaptığı inceleme sonucu ih- lal olup olmadığına karar vermiştir. Mahkeme, bu faktörlerin tama- mını dikkate alarak kendini suçlamaya zorlanamama hakkının özünü ihlal edip etmediği konusunda bir karara varmıştır. 64 Eğer zorlama hakkın özüne zarar veriyorsa uygunsuzdur (hukuka aykırıdır). 65 Alman hukuku uygulamasında; şüpheli/sanığın yapılacak işlem- le ilgili bilgilendirilmesi suretiyle gönüllü olarak işlemlerin yapılması- nın esas olduğu görülmektedir. Yapılacak müdahalenin nedenleri ve 63 İHAM, Jalloh/Almanya, 11.7.2006, Başvuru No: 54810/00, pa.120. Alman Ceza Usul Kanunu’nun “Beden Muayenesi; Kan Örneği” başlıklı 81/a maddesinin 1. fıkrası; “Muhakeme için önemli olguların tespiti için, şüphelinin vücudunun muayene edilmesi kararı verilebilir. Şüphelinin rızası olmasa dahi, sağlığı için tehlike oluşturmayacağı hallerde, inceleme yapmak amacı ile kan örneği alınması ve bir doktor tarafından hekimlik sanatının kurallarına uygun olarak vücudunda yapılan diğer müdahalelerin gerçekleştirilmesi mümkündür” düzenlemesini içermektedir. Kanun metninin Türkçe tercümesi için bkz. Feridun Yenisey/Salih Oktar, Alman Ceza Usul Kanunu- Strafprozessordnung (StPO), 2. Bası, Beta Yayınları, İstanbul, 2015. 64 Jackson, (2009), s. 840. 65 Harris/O’Boyle/Bates/Buckley, s.264.