Türkiye Barolar Birliği Dergisi 153.Sayı

67 TBB Dergisi 2021 (153) Öznur SEVDİREN sayılı Kanun ile Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nda (PVSK) zor ve ölümcül kuvvet kullanımı ile ilgili önemli bir değişikliğe gidilmiştir. 2 Yeni düzenleme ile daha önce iki ayrı maddede düzenlenen zor ve silah kullanma yetkileri (PVSK m. 16 ve Ek m. 6) 5681 sayılı Kanun ile aynı maddede toplanmıştır. Bu hüküm çerçevesinde isnat edilen su- çun niteliğine bakılmaksızın hakkında tutuklama, gözaltına alma, zor- la getirme kararı veya yakalama emri verilmiş kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve yakalamayı sağlayacak ölçüde silah kullanılması mümkün kılınmıştır. Her ne ka- dar silah kullanma yetkisinin orantılı bir biçimde kullanılması açıkça hükme bağlanmış olsa da yapılan bu değişiklik ile kolluğun yetkileri ölçüsüz bir biçimde genişletilmiş ve suiistimallere açık bir zemin yara- tılmıştır. Nitekim düzenlemeden hemen sonra, özellikle suçüstü halin- de silah kullanma yetkisi ile ilgili olarak kamuoyunun da gündeminde geniş bir biçimde yer alan ve silah kullanımının hukuka uygun olarak değerlendirilmesi son derece güç vakalar yaşanmıştır. 3 Aşağıda tartı- şılacağı üzere içtihat mahkemesi olarak Yargıtay ise bu bakımından sınırlı bir denetim yapabilmiştir. Bu çalışma, son derece geniş ve görece bakir bir alandaki tartışma- yı belirli ölçülerde sınırlanması gerekliliği üzerine bina edilmiştir. Bi- rincisi, polis ve jandarma gibi genel kolluğun yanında köy korucuları, orman kolluğu, çarşı ve mahalle bekçileri ve özel güvenlik görevlile- ri de silah kullanma yetkisine sahiptir. Ancak, bu çalışma, PVSK md. 16’daki fonksiyonel anlamıyla suç kolluğunun görevleri ile ilgili bir değerlendirme yapacaktır. 2 M. Bedri Eryılmaz, “5681 sayılı Kanun ile Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’ndaki (PVSK) Değişiklikler Sonrası Oluşan Yeni Durum: Bir Adım İleri, İki Adım Geri”, 2007, Ankara Barosu Dergisi , c. 65, sy. 3, s. 63-79. Kerem Altıparmak/Ahmet Murat Aytaç/Onur Karahanoğulları/ Türkan Hançer/Devrim Aydın, “Polis Vazife ve Salahiyet Kanununda Değişiklik: Durdurma, Parmak İzi Alınması, Silah Kullan- ma”, Hukuk ve Adalet, 2007, sy. 11, http://80.251.40.59/politics.ankara.edu.tr/ karahan/makale/pvsk.htm#_Toc172375669 (Son erişim tarihi: Aralık 2020). 3 Human Rights Watch, Adalete Karşı Safları Sıklaştırmak, Türkiye’de Polis Şid- detiyle Mücadele Önündeki Engeller, New York 2008, s. 28 vd. Konuyla ilgili haberler için bkz. örneğin, ‘Polis şiddeti 183 kişiyi hayattan kopardı’, Cumhuri- yet, 17/2/2015, https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/polis-siddeti-183-kisiyi- hayattan-kopardi-216613, Human Rights Watch, Türkiye: Polis ve Bekçi İşkence ve Kötü Muamele Yapıyor, https://www.hrw.org/news/2020/07/29/turkey- police-watchmen-involved-torture-ill-treatment 29/07/2020 (Son erişim tarihi: Aralık 2020).