Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

129 TBB Dergisi 2021 (154) Dilek Özge UĞRAŞ tirmesi halinde bu kişilerin inceleme esnasında hazır bulunmalarına olanak tanınması gerektiğini belirtmiştir; bilhassa veri taşıyıcılarının üçüncü kişilerle ortak kullanımının söz konusu olduğu hallerde, şüp- heli olmayan bu kişilerin de gerektiğinde ilgili verilerin soruşturma açısından önemine ilişkin olarak, anlaşılır ve kontrol edilebilir açıkla- malarda bulunması ve incelenecek verilerin tasnifinin ve kapsamının daraltılmasının kolaylaştırılması mümkündür. 153 Bir görüşe göre eşya üzerinde ortak zilyetliğe sahip kişilerin iradesine karşı olarak müda- fiin incelemeye katılma hakkı bulunmamaktadır. 154 Diğer bir görüşe göre müdafiin incelemeye katılma hakkı hiçbir surette bulunmamak- tadır; incelemeye konu verilerin müvekkiline ait olması halinde de bu- rada StPO § 147 hükmü gereğince dosyayı inceleme hakkı söz konusu olmamaktadır, zira bu hak mahkemenin önüne gelmiş deliller ve res- mi olarak muhafaza altına alınmış olan deliller hakkında söz konusu olup inceleme işlemi nedeniyle geçici olarak muhafaza altına bulunan veriler mahkeme tarafından bunlar hakkında elkoyma kararı verilene kadar bu nitelikte değildir. 155 Elkoyma kararı ise ancak inceleme işle- minden sonra söz konusu olmaktadır, inceleme işlemi aramanın bir aşaması olarak değerlendirilmekte ve verilerin delil olarak değerlen- dirilip değerlendirilemeyeceğine, mahkemeden elkoyma kararı talep edilmesine gerek olup olmadığına ya da geçici olarak muhafaza altı- na alınan eşyaların iade edilmesine karar verilmek üzere yapılmakta- dır. 156 Daha isabetli görünen diğer bir görüşe göre, kanun hükmünde hazır bulunma hakkının kaldırılmış olması redaksiyon hatası olarak değerlendirilmelidir; bu değişiklikle birlikte artık tedbirin muhata- bının inceleme sırasında hazır bulunma hakkına sahip olmaması ve incelemenin “karanlıkta” gerçekleştirilebileceğinin kabulü mümkün değildir. 157 Kaldı ki inceleme esnasında hazır bulunma hakkı kanunun sistematiğinden de çıkarılmaktadır; bu işlem esas itibariyle aramanın bir aşaması olup, arama işleminde hazır bulunma hakkı kanunda açık- 153 BeckOK/Hegmann StPO § 110 Rn. 11. 154 BeckOK/Hegmann StPO § 110 Rn. 10. 155 MüKoStPO/Hauschild StPO § 110 Rn. 12. 156 Park § 2 Rn. 239, 242. 157 Christopher Knauer/Christian Wolf, Zivilprozessuale und strafprozessuale Änderungen durch das Erste Justizmodernisierungsgesetz-Teil 2: Änderungen der StPO, NJW 2004, 2932 (2938).