Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

157 TBB Dergisi 2021 (154) Yusuf Can DELİPINAR olacaktır. Kanunda ifade edilen zanaatkâr kavramıyla, 5362 sayılı Es- naf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu 7 m. 3 uyarınca, “ ekono- mik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran ve kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan ” elektrik veya su tesisatçısı ya da marangoz gibi kimseler anlaşılmalıdır. 8 Alt yük- lenici kavramından ise, asıl yüklenici ile sözleşme yapan ve inşaatın belirli uzmanlık gerektiren işlerini asıl yükleniciden bağımsız olarak gerçekleştiren kişilerdir. 9 Kanuni ipotek hakkından faydalanabilmek için ilgili zanaatkâr ve yüklenicinin taşınmazın maliki ile birebir borç ilişkisi içinde bulun- ması şartı aranmamaktadır. 10 Örneğin; bir arsa sahibi arsası üzerinde inşaat yapmak üzere bir yükleniciyle inşaat sözleşmesi yapmış olsun. Yüklenici de yapılacak inşaattaki su tesisatı için bir alt yükleniciyle an- laşmış, doğramalar için de bir marangozla anlaşmıştır. Bu durumda, alt yüklenici ve zanaatkâr olan marangoz, inşaattan kaynaklı alacakla- rı için malikle hiçbir şekilde doğrudan doğruya borç ilişkileri olmasa bile, söz konusu taşınmaz üzerinde inşaatçı ipoteği hakkının tescilini isteyebileceklerdir. 11 Madde metninin düzenlenişinde, özellikle emek veya emek ve malzeme sarf edenler için bu hakkın tanındığının altını çizmek gerek- mektedir. Dolayısıyla, bir taşınmaz üzerindeki inşaatta hiçbir emek sarf etmeden sadece malzeme temin eden kişilerin bu haktan fayda- lanamayacağı söylenebilecektir. İnşaata sadece, tuğla kiremit, kapı, elektrik malzemesi satan tacir niteliğindeki bir kişinin ipotek hakkı ol- mayacaktır. 12 Buradaki temel amaç, bir taşınmaza artı değer kazandır- 7 R.G. 21.06.2005, S. 25852. 8 Nomer/Ergüne, a.g.e., s. 360. 9 Tuğçe Oral, “Türk İsviçre Hukukunda Yapı Alacaklısı İpoteğine İlişkin Başlıca Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , C. 68, S. 3, Ankara, 2019, s. 676. 10 Jean Claude De Haller, Le Droit A L’Inscription De L’Hypoth èque Légale De L’Entrepreneur, Lozan, Impremerie Vaudoise Lausanne, 1970, s. 18; Oğuzman/ Seliçi/Oktay-Özdemir, a.g.e., s. 984. 11 Sirmen, a.g.e., s. 699. 12 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, Eşya Hukuku, s. 985; Ertaş, a.g.e., s. 607; Aki- pek/Akıntürk/Ateş, a.g.e., s. 796; Güleş, a.g.e., s. 63. Buna rağmen İsviçre Federal Mahkemesi’nin BGE 97 II 212 sayılı kararında inşaata beton sağlayan kişinin, ka- nuni ipotek hakkını tescil edebileceği söylenmiştir. Burada betonun sadece teslim edilen bir malzeme gibi görülmeyip, betonun dökülmesinin bir emek de gerektir- mesinin de etkili olduğu söylenebilir. Bkz. BGE 97 II 212 (www.bger.ch ).