Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

162 İnşaatçı İpoteğinde Aynı İş İçin Birden Fazla Ödeme Yapılması Sorunu ve Bazı Çözüm Önerileri ce karara bağlanmış olması gerekmektedir. Bir başka deyişle, alacak çekişmesiz olmalıdır. 32 Dolayısıyla, alt yüklenicinin inşaat alacağının iş sahibi veya yapı maliki tarafından tanınması gerekmektedir. 33 Alt yük- lenicinin inşaatçı alacağının yapı maliki tarafından tanınmaması veya kabul edilmemesi durumunda, alt yüklenicinin mahkemeye başvura- rak alacağına ilişkin bir mahkeme kararı alması gerekecektir. Tabii, bu süre içerisinde inşaatçı ipoteğinin tescili için gereken üç aylık sürenin kaçırılmamasına dikkat edilmelidir. 34 D. Alt Yüklenicinin İnşaatçı İpoteği Nedeniyle İş Sahibinin Mükerrer Ödeme Yapması Olasılığı Hem asıl yüklenicinin hem de alt yüklenicinin aynı iş için taşın- maz üzerinde inşaatçı ipoteği tesisini talep edebileceği göz önüne alın- dığında, taşınmaz üzerine konulan ipotek miktarı, iş sahibinin toplam borç miktarını aşabilecektir. 35 Kaldı ki, asıl yüklenici taşınmaz üzerin- de inşaatçı ipoteği tesis etmese bile, iş sahibi ile arasındaki sözleşme gereğince ücretini iş sahibinden isteyebilecektir. Dolayısıyla, zaten asıl yükleniciye ücretini ödeyecek olan iş sahibinin bir de inşaatçı ipoteği nedeniyle alt yüklenicilere ödeme yapmak zorunda kalması haksız bir durum oluşturmaktadır. Öğretide, nasıl olsa iş sahibinin inşaatçı ipoteği nedeniyle alt yük- leniciye ödediği miktarı, sonradan asıl yükleniciye rücu ederek tahsil edebileceğinden bu durumun, iş sahibi açısından adaletsiz bir sonuç yaratmayacağı söylenmektedir. 36 Nitekim kanun koyucunun da bu- rada temel olarak, emek ve malzemesiyle taşınmazda bir değer artışı yaratan alt yüklenicinin mağduriyetini önleme konusunda bir öncelik tercihinde bulunduğu açıktır. Ancak, alt yüklenicinin korunması iş sa- hibinin aynı iş için birden fazla kez ödeme yapması sonucunu doğur- mamalıdır. Her ne kadar iş sahibinin asıl yükleniciye rücu hakkı, iş sahibinin zararını giderme imkânı tanımaktaysa da, özellikle asıl yük- lenicinin borca batık durumda olması halinde iş sahibinin bu durum- dan zarar görmesi muhtemeldir. 32 Akcan, a.g.e., s. 86. 33 Akcan, a.g.e., s. 87. 34 Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, a.g.e., s. 988. 35 Nomer/Ergüne, a.g.e., s. 360. 36 Nomer/Ergüne, a.g.e., s. 360.