Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

195 TBB Dergisi 2021 (154) Selçuk ÖZTEK / Mert NAMLI davayı kazanan davacı, daha önce yatırdığı avans için alacaklı hâline gelecektir. 81 Bu durumda ise daha önce yatırdığı avansı karşı taraftan alması gerekecek olup; böylece davayı kazanan davacı, davanın ba- şında ödediği avansı elde edememe ya da geç elde etme riskiyle karşı karşıya kalabilecektir. İsviçre Medeni Usûl Kanunu’nun hazırlanması sırasında bu dü- zenleme eleştirilere uğramıştır. Şöyle ki Uzmanlar Kurulu, “devletin yargılama giderlerini tahsil riskini, avansı yatırmış olup da yargılama giderlerinden sorumlu tutulmayan tarafa yükleyemeyeceği” gerek- çesiyle düzenlemenin hukuka aykırı olduğunu belirtmiştir. 82 Buna rağmen söz konusu hüküm kantonların talebiyle kanunlaşmış, ancak bundan sonra da eleştirilere uğramıştır. 83 Federal Konsey bu eleştirileri göz önüne alarak Ön Tasarı ile, CPC m.111/1’e “mahkeme bir tarafı (taraflardan birini) yargılama giderlerin- den sorumlu tutmazsa, avansı geri verilir. Yargılama giderlerinin yüklendiği taraf, avansın karşılamadığı tutarı öder.” hükmünün eklenmesini teklif etmiştir. Bu teklif dört kanton tarafından olumlu bulunmuş olsa da 14 kanton buna karşı çıkmıştır. Ön Tasarı hakkında ileri sürülen görüşleri değerlendiren Federal Konsey, Tasarı’da CPC m.111/1 ve 2’nin şu şekilde değiştirilmesini önermiştir: “(1) Yargılama giderleri, m.98/2’de sayılan hâllerde ve avans yatıran tarafın yargılama giderlerinden kısmen sorumlu tutulduğu tüm hâllerde ta- raflarca yatırılan avanslardan karşılanır. Diğer hâllerde avans geri verilir. Avanslar ile karşılanmayan kısım yargılama giderlerinden sorumlu olan ta- rafça ödenir. (2) Yargılama giderlerinden sorumlu olan taraf, diğer tarafın ödediği harçları ve mahkemece geri verilmeyen avanslarını kendisine öder.” Görüldüğü gibi Tasarı’da, yürürlükteki Kanun’da bulunan düzen- leme ile Ön Tasarı’daki teklif arasında ılımlı bir çözüm bulunmaya ça- lışılmıştır. Bununla birlikte öğretide bu düzenlemenin, birçok istisnaya yer verilmiş olması nedeniyle tatmin edici olmadığı ileri sürülmüştür. 84 81 Tappy, Commentaire CPC, art. 111 no: 4. 82 Rapport explicatif relatif à la modification du Code de procédure civile , s. 54. 83 Tappy, Commentaire CPC, art. 111 no: 3-6. 84 Bohnet/Schaller, s. 206.