Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

237 TBB Dergisi 2021 (154) Hasan TUNÇ aralarında yapmış oldukları sözleşmelere de saygı göstermek zorun- dadır. 17 Bu üç sınırlama dışında egemenin iktidarı mutlaktır ve herhangi bir sınır kabul etmez. Bodin, bu görüşleri ile Fransız Monarşisi’nin en kuvvetli savunucularından birisi olmuştur. Ona göre kralın otoritesi üzerinde hiçbir güç düşünülemez. Bodin, bu açıdan karma yönetimi (feodaliteyi) ve karma anayasayı dışladığı gibi, Papalık ve Roma-Ger- men İmparatorluğu’nun Fransa üzerinde hiçbir hak iddiasında bulu- namayacağını da göstermiş olmaktadır. Egemen olan kral, erkini ne Papa’dan ne de Roma-Germen İmparatoru’ndan almaktadır. Onlara karşı hiçbir biçimde bağımlılığı ve sorumluluğu yoktur. Ayrıca ülke içinde de kralların seçimle iktidara gelmeleri, belirli yasaların belirli maddelerine göre atanmaları ve bu yasalara tabi olma- ları düşünülemez. Bodin, kralların yasalara uymamaları durumunda halk tarafından tahttan indirilebilmelerini mümkün görmemektedir. Yine yurttaşların, krala karşı hak arama özgürlüklerinden de söz edi- lemez. Yurttaşların, olsa olsa krallarına karşı birtakım görevlerinden söz edilebilir. Mutlak monarşi sistemi içinde ve din savaşlarının şiddetli tesiriyle bölünmüş Avrupa’da kuvvetli bir Fransa’yı, kuvvetli bir kralın; mo- narkın pençeleri, kudretli eli içinde toplayabilmek isteyen Jean Bodin, buna ilmi temeller bulmaya çalışmıştır. Bu şekilde hükümdarda ege- menliğin tek, mutlak, devredilmez, bölünmez bir güç olarak cisimleşe- ceğini ve onunla birliğin kurulabileceğini savunmuştur. 18 2. Beşerî (Demokratik) Egemenlik Teorisi 18. yüzyılın sonlarından itibaren, egemenliğin kaynağını gökyü- zünde ve Tanrı iradesinde arayan görüşlerin artık yavaş yavaş etkin- liklerini kaybetmeye başladıkları görülmektedir. Aslında Jean Bodin’in “Klâsik Egemenlik Teorisi” de iktidarın kaynağının ilâhi olduğunu sa- vunmaktaydı. Bu, her türlü insan iradesinin üzerinde, kaynağını Ulu Yaratıcının mutlak ve karşı konulmaz iradesinden alan ve O’nun adı- 17 Münci, Kapani, Kamu Hürriyetleri, Yedinci Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 1993, s. 29. 18 Bülent Daver, “Ulusal Egemenlik Kavramına Genel Bir Bakış”, T.B.M.M.’nin 65. Kuruluş Yıldönümü Sempozyumu 24-25 Nisan 1985 Ankara, s. 14.