Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

251 TBB Dergisi 2021 (154) Hasan TUNÇ C. KKTC’DE EGEMENLİĞİN GÖRÜNÜMÜ KKTC’nin egemenliği konusunda anayasa hukuku bağlamında bir tez öne sürmeden önce yukarıda belirtilen egemenlik anlayışının evrimine ilişkin hususların açıklanması zorunluluk arz etmekte idi. Zira KKTC Devleti’nin egemenliği, doktrin tarafından açıklanacak- sa, KKTC’nin kuruluşuna giden tarihsel sürecin hukuki bir değerlen- dirme yapılması gereklidir. Bu kısımda önce Türkiye’nin 1959-1960 Antlaşmaları çerçevesinde Ada’ya müdahalesi sonrasında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bir parçası olarak ortaya çıkan KTFD’nin hukuki de- ğerlendirmesi yapılacaktır. Bunun ardından tüm bu olaylar sonucun- da Türk toplumunun self-determinasyon hakkını kullanarak kurduğu KKTC’nin egemen devlet olarak hukuki durumu değerlendirilecektir. 1. Kıbrıs Türk Federe Devleti’nde Egemenliğin Görünümü (1975-1983) Türkiye’nin Ada’ya müdahalesi sonrasında, 13 Şubat 1975’te, Kıb- rıs TürkFedereDevleti (KTFD) kurulmuştur. KTFD’ninkurulmasından sonra Ada’nın güneyinde, Rum hakimiyeti altında yer alan Türklerle, kuzeyde yer alan Rumlar arasında nüfus mübadelesi gerçekleşmiştir. Bu durum, bilahare 1983 yılında KKTC’nin self-determinasyon hakkı- nı kullanarak egemen bir devlet olarak ortaya çıkmasını sağlayacak- tır. Zira bu hak, Ada’nın kuzeyinde homojen olarak toplanmış Türk toplumunun ısrarla uzlaşma zemini aradıktan sonra son çare olarak başvurduğu bir yöntem olacaktır. 51 Bu sebeple KTFD’de egemenlik anlayışının belirlenmesi, KKTC’nin egemenlik anlayışının açıklanması bakımından büyük önem taşımaktadır. KTFD, Kıbrıs Cumhuriyeti içerisinde resmi olarak tanınmış bir toplum olarak Türk toplumunun federe devleti şeklinde kurulmuştur. Zira Kıbrıs Cumhuriyeti’nin iki toplumluluk üzerine kurulduğunu ka- bul eden görüşe göre Britanya adayı terk ederken buradaki yeni sis- tem farklı ve eşit iki toplumun varlığı üzerine kurulmuştur. Bunun en önemli kanıtı olarak ise Anayasanın ikinci maddesi gösterilmektedir. Söz konusu maddede Kıbrıs Türk ve Rum toplumları tanımlanmak- ta, adada bulunan ve bu iki tanımın kapsamına girmeyen Cumhuriyet 51 Bu yönde bkz. Özarslan, s. 13.