Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

27 TBB Dergisi 2021 (154) Süleyman ÖZAR ve gereklidir. Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi’nin 2007 yılında düzenlediği Hollanda raporu bu konuda yol göstermektedir. Rapora göre, cezaevlerinde açlık grevine ilişkin olarak hangi adımların atılacağını gösteren, açık ve anlaşılır kurallar bulunmalı, bu düzenle- mede grev sırasında sağlık çalışanlarının gözetim yetkisine somut bir şekilde yer verilmelidir. 96 Mukayeseli hukukta birçok ülke, açlık grevcisi hükümlüye hayati tehlikeden itibaren tıbbi müdahalede bulunmak yönünde bir yaklaşı- ma sahiptir. 97 Öte yandan, hükümlülerin açlık grevini özgür bireyle- rinkinden farklı görmeyen İngiltere’nin 1913 yılında çıkardığı “Sağlık Nedeniyle Geçici Tahliye Kanunu” gereğince açlık grevindeki hü- kümlüler sağlıkları bozulduğunda tahliye edilmektedir. 98 Ülkede 1974 yılında çıkarılan başka bir kanun ile de açlık grevindeki hükümlüye rıza dışı tıbbi müdahale ve zorla besleme yasaklanmıştır. 99 ABD’de ise konu mahkeme kararlarıyla şekillenmekte olup, açlık grevcisine zorla besleme de dâhil olmak üzere tıbbi müdahale çoğunlukla kabul edil- mektedir. 100 Amerikan Yüksek Mahkemesi, kötü muamele ve işkence yasağını ihlal etmeyen zorla beslemeyi uygun görmekte, açlık grevinin sınırları konusunda cezaevinde bulunan ile bulunmayan arasında fark gözetmektedir. 101 b. Tıp Etiği ve Türk Tabipler Birliği’nin konuya yaklaşımı Dünya tıp etiği belgelerinde, sağlığı bozulan açlık grevcisi her halükârda ve sadece hasta olarak kabul edilmekte, cezaevinde bulu- nan-bulunmayan ayrımı yapılmamaktadır. Örneğin Malta Bildirgesi, özgür bireylerin açlık grevi ile cezaevindekilerin açlık grevini eşitleye- rek, bu konudaki perspektifini şu şekilde orta koymuştur: “ Açlık grevi 96 Avrupa Konseyi CPT Hollanda (2007) raporu; https://rm.coe.int/168069780d (07.02.2021) 97 Radu-Florin Geamanu, Hunger Strikes and Force-Feedıng in Prisons, Challenges of the Knowledge Society; Bucharest 2016, s. 64. 98 https://www.parliament.uk/about/living-heritage/transformingsociety/ electionsvoting/womenvote/case-study-the-right-to-vote/the-right-to-vote/ winson-green-forcefeeding/cat-and-mouse-act/ (09.02.2021) 99 James Welsh, “Responding to Food Refusal: Striking the Human Rights Balance”, Interrogations, Forced Feedings, and The Role of Health Professionals (eds. Ryan Goodman&Mindy J. Roseman), Harvard University Press, 2009, s. 147. 100 Gordon, s. 348. 101 Gordon, s. 358 vd.