Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

CEZA MUHAKEMESİNDE TANIK BEYANININ TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ DISCUSSION AND EVALUATION OF WITNESS STATEMENT IN CRIMINAL PROCEDURE Erdinç AVŞAR * Özet: Ceza muhakemesinin nihai amacı olan maddi gerçeğin or- taya çıkarılması için maddi gerçeği temsil eden delillerin muhakeme faaliyeti içinde ortaya konulması, tartışılması ve değerlendirilmesi gerekir. Ceza muhakemesinin nihai amacına ulaşmak için izlediği yo- lun da hukuka uygun olması gerektiğinden delillerin elde edilişinden, ortaya konulup tartışılmasından tutun da değerlendirilmesine ka- dar her aşamada hukuka uygun olup olmadıkları önem arz eder. Bu kapsamda, delillerin tartışılıp değerlendirilmesinin de hukuka uygun olması için muhakemenin süjelerine delilleri tartışma imkânının ta- nınarak bu suretle delillerin değerlendirilmesinin yapılması gerekir. Delillerin serbestçe değerlendirilmesi, ceza muhakemesinde vicdani kanaate ulaşmak için hâkimin deliller arasında bir derecelendirme, astlık üstlük ilişkisi ya da daha değerli daha değersiz gibi bir ayrım olmaksızın akla ve mantığa uygun olarak muhakeme konusu olayı temsil etmesi kaydıyla değerlendirmede bulunmasıdır. Yoksa, delil- lerin serbestçe değerlendirilmesi demek delillerin salt karar makamı tarafından dilendiği zaman ve şekilde değerlendirilebileceği anlamı- na gelmez. Ceza muhakemesinde son derece önemli ve vazgeçilmez deliller arasında yer alan tanık beyanı, önemli olduğu kadar güvenilir- liği tartışmalı bir delildir. Bu nedenle de diğer delillere nazaran tanık beyanının güvenilirliğinin denetlenmesi açısından muhakemenin sü- jeleri huzurunda ortaya konulup tartışılması daha önemlidir. Tüm sü- jelerin huzurunda ortaya konulup tartışılan tanık beyanının tecrübe kurallarına göre değerlendirilmesiyle maddi gerçeğe dair bir sonuca ulaşılabilir ve böylece söz konusu tanık beyanı delil olarak kabul edi- lerek hükme dayanak olabilir. Bu çalışmada “Ceza Muhakemesinde Tanık Beyanının Tartışılması ve Değerlendirilmesi” başlığı altında ta- nık beyanı ve bu beyanının alınması, tartışılması ve değerlendirilmesi hakkında bilgi verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Delil, Tanık, Tanık Beyanı, Tartışılma, Değer- lendirilme, Yüzleştirme, Soru Sorma Abstract: The evidence representing the material fact needs to be presented, discussed and evaluated within the procedural activity to reveal the material fact, which is the ultimate goal pur- * Cumhuriyet Savcısı, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdür Yardımcısı, er- [email protected] , ORCID: 0000-0003-1712-4408, Makalenin Gönderim Ta- rihi: 29.03.2021, Kabul Tarihi: 29.03.2021