Türkiye Barolar Birliği Dergisi 154.Sayı

80 Ceza Muhakemesinde Tanık Beyanının Tartışılması ve Değerlendirilmesi III. Tanık Beyanının Tartışılması A. Genel Olarak Ceza muhakemesinde delillerin tartışılmasından, delillerin sorgu- lanması anlaşılmalıdır. Muhakemenin taraflarının tanığın beyanlarını sorgulama ve sorgulatma hakkı vardır. Bu hak, adil yargılanma hak- kının bir gereğidir. Tanık beyanının doğru olup olmadığını anlamaya yönelik olan, ta- nığın beyanın kaynağı ile ilgili olarak yöneltilen soruların tümü delille- rin tartışılması ile ilgilidir. Bu itibarla, CMK’nın “Dinleme ve Okumadan Sonra Diyeceğinin Sorulması” başlıklı 215’inci maddesi delillerin tartı- şılması konusunun kapsamı içindedir. 70 CMK’nın 215’inci ve 216’ncı maddeleri delillerin tartışılmasına dair genel nitelikteki hükümler- dir. 71 Deliller ortaya konulduktan sonra delillerin tartışılmasına geçilir. Ceza muhakemesinde ortaya konulan delillerin tartışıldıktan son- ra takdir edilerek hüküm verilecek olduğundan, ceza muhakemesinde deliller ortaya konulduktan sonra delillerin tartışılması ile muhakeme soncunda verilecek olan hükmün dayanabileceği deliler taraflarca son kez tartışılır. 72 Delillerin tartışılması, tüme varım yöntemi ile gerçekle- şir. Bu kapsamda, önce tek tek sonra da bir bütün olarak ortaya konul- muş olan deliller tartışılır. Ceza muhakemesinde delil olarak ortaya konulan tanık beyanının tartışılmasında CMK’nın 215’inci maddesi gereğince, tanığın dinlen- mesinden sonra bunlara karşı diyecekleri olup olmadığının katılana veya vekiline, Cumhuriyet savcısına, sanığa ve müdafiine sorulması suretiyle gerçekleştirilir. Bu kapsamda tanığa sorular yöneltilir, var- sa çelişkilerin giderilmesi sağlanır ve yine gerek duyulursa CMK’nın 52’nci maddesinin ikinci fıkrası gereğince yüzleştirme yapılabilir. 73 70 Fatih Birtek, AİHM, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay Kararları Işığında Ceza Mu- hakemesinde Delil ve İspat, B. 1, Adalet Yayınevi, Ankara, 2016, s. 523. 71 Birtek, s. 523. 72 Özbek/Doğan/Bacaksız, s. 690 vd. 73 Köse, “ Ceza Muhakemesinde Tanık Beyanının Delil Olarak Değerlendirilmesi”, s. 193.