Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

4 AİHM Kararları Işığında Tutuklama Tedbirinin Hukuka Uygunluğunun Denetimi c) Kişinin bir suç işlediğine dair makul şüphenin bulunduğu veya suç işlemesine ya da suçu işledikten sonra kaçmasına engel olma zo- runluluğu kanaatini doğuran makul sebeplerin varlığı halinde, yetkili adli merci önüne çıkarılmak üzere yakalanması ve tutulması; … 3. İşbu maddenin 1.(c) fıkrasında öngörülen koşullar uyarınca ya- kalanan veya tutulan herkesin derhal bir yargıç veya yasayla adli görev yapmaya yetkili kılınmış sair bir kamu görevlisinin önüne çıkarılması zorunlu olup, bu kişi makul bir süre içinde yargılanma ya da yargılama süresince serbest bırakılma hakkına sahiptir. Salıverilme, ilgilinin du- ruşmada hazır bulunmasını sağlayacak bir teminat şartına bağlanabi- lir. 4. Yakalama veya tutulma yoluyla özgürlüğünden yoksun kılınan herkes, tutulma işleminin yasaya uygunluğu hakkında ivedilikle karar verilmesi ve eğer tutulma yasaya aykırı ise, serbest bırakılması için bir mahkemeye başvurma hakkına sahiptir. 5. Bu madde hükümlerine aykırı bir yakalama veya tutma işlemi- nin mağduru olan herkes tazminat hakkına sahiptir.” Bu bağlamda, özgürlük ve güvenlik hakkının sınırlanmasına iliş- kin Sözleşme’nin 5. maddesinin birinci fıkrasında öngörülen istisna- lar sınırlı sayıda 6 belirlenmiş olup bu istisnaların genişletilmeyerek dar bir yoruma tabi tutulması, bu hükmün amacına ve konusuna uygun düşer. 7 Bu nedenle Sözleşme’nin 5. maddesinin muğlak olma- ması ve hukuki belirlilik genel ilkesinin karşılanması önemli olmakla beraber, söz konusu maddenin 1954 tarihli Resmi Gazete’de yayım- lanan çevirisiyle, hâlihazırda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin resmi internet sayfasında yer alan çeviri 8 arasında farklar bulunmak- tadır. Her şeyden önce 5. maddenin tamamı incelendiğinde görüle- ceği üzere, söz konusu madde özgürlüğün kısıtlanması kapsamında 6 Labita v. Italy [GC], (no. 26772/95), § 170, 6 April 2000; Alparslan Altan/Türkiye, § 100; Selahattin Demirtaş/ Türkiye (No.2), § 160. 7 Assanidze v. Georgia, § 170; Al-Jedda v. the United Kingdom [GC], (no. 27021/08), § 99, 7 July 2011; Buzadji v. the Republic of Moldova [GC], (no. 23755/07), § 84, 5 July 2016; Mehmet Hasan Altan/Türkiye, § 123; Alparslan Altan/Türkiye, § 100; Selahattin Demirtaş/Türkiye (No.2), § 160. 8 https://www.echr.coe.int/Documents/Convention_TUR.pdf