Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

170 Güveni Kötüye Kullanma Suçu (TCK 155/1-2) girmektedir. Suçun oluşumu için fail olan satıcının alıcıya malı teslim etmesi yani tasarruf işleminde bulunması gerekmektedir. 58 Kanaa- timizce, failin satış sözleşmesi yapması ile taraflar arasındaki güven ilişkisine aykırı hareket edilmiş olacağından, bunun yanında güveni kötüye kullanma suçunun oluşumu için mutlaka zararın meydana gelmesi gerekmediğinden ve zarar tehlikesinin ortaya çıkması halinde suç oluşacağından, failin zilyetliğin devri amacına aykırı olarak satış sözleşmesi yapması ile suç oluşacaktır. Ayrıca satılan eşyanın üçüncü kişi alıcıya teslim edilmesi şart değildir. Alacak bir rehine bağlanmış ve bu kapsamda bir mal alacaklıya rehin olarak verilmişse, alacaklı sözleşmeye konu borç ödendiğinde rehnedilen eşya ve doğal semerelerini borçluya geri vermek zorunda- dır. Şayet alacaklı bu yükümlülüğüne aykırı davranır malı uhdesinde tutmaya devam eder veya satarsa güveni kötüye kullanma suçunun faili olacaktır. Zilyetliği devredilen mal kullanılır veya tüketilirse de bu suç olu- şacaktır. Bu durumda zilyetliği devredilen eşyanın niteliğine ve devir sözleşmesine bakmak gerekir. ETCK’da eşyanın “sarf veya istihlak” edilmesi suçun unsuru olarak gösterilmişti. Burada kastedilenin ise kullanma neticesinde malda bir eksikliğin meydana gelmesi olduğu, mal kullanılmakla bir değer veya miktar kaybına uğramamışsa suçun oluşmayacağı belirtilmiştir. 59 Kullanma sonucu güveni kötüye kullan- ma suçunun oluşabilmesi için failin kullanım amacına aykırı hareket etmesi gerekir. Verilen örnekte ağaç kesmek için alınan bir motorlu testere başka bir ağaç kesme işinde kullanılmış ise suç oluşmayacaktır. Kullanma için verilen eşya misli eşya ise, örneğin bir kg pirinç ödünç olarak verilmiş ise aynısının geri verilmesi şart olmayıp, bir kg pirin- cin iade edilmesi yeterlidir. Bir miktar paranın borç verilmesi halinde de para kullanıldıktan sonra geri ödeme tarihinde alacaklı tarafından verilen banknotların aynen iade edilmesi şart olmayıp, aynı miktarda paranın iade edilmesi yeterlidir. Ancak eşya özel olarak yapılmışsa ya da özel bir değeri varsa bu durumda eşyanın aynısının iade edilme- si gerekir. El yapımı ve özel değeri olan bileziğin komşuya verilmesi halinde komşu aynı bileziğin fabrika yapımı muadilini verirse güveni kötüye kullanma suçu oluşacaktır. 58 Dönmezer, s.511. Toroslu, s.170. Bulutoğlu, s. 135. 59 Dönmezer, s. 415.