Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

177 TBB Dergisi 2021 (155) Fatih ŞAHİN lenmiştir. Nitelikli hal olan durumlarda suçun temel halinden farklı olarak fail ile mağdur arasında bazen süreklilik arz eden bazen de daha fazla güven ilişkisi doğuran bir durum vardır. Bu nedenle kanun koyucu da bu duruma aykırı davranışı özel ve daha ağır cezayı gerek- tirir bir hal olarak düzenlemiştir. Bu durum suçla sadece mülkiyet ya da zilyetliğin değil aynı zamanda kişiler arasındaki güven ilişkisinin de korunmasının bir sonucudur. Daha yoğun güven ilişkisi olan hal- lerdeki eylemler daha ağır şekilde cezalandırılmıştır. Nitelikli hallere bakıldığında fail ile mağdur arasındaki ilişkinin türüne ve malın hangi amaçla teslim edildiğine göre düzenlendiği gö- rülmektedir. Nitelikli halin oluşabilmesi için malın meslek ve sanat, ti- caret veya hizmet ilişkisinin veya başkasının mallarını idare etmek yetkisinin gereği olarak teslim edilmiş olması gerekir. Bu hizmet ilişkisi olmasına rağmen mal hizmet ilişkisi değil de başka bir amaç için teslim edilmiş ise, nitelikli hal oluşmayacaktır. Muhasebecisine teslim ettiği evraklar ya da para hakkında suç işlenirse nitelikli hal uygulanırken, şayet aynı kişi arkadaşı olan muhasebecisine arabasını kullanması için vermesi ve suç işlenmesi halinde nitelikli hal uygulanmayacaktır. İlk nitelikli hal suçun meslek ve sanat ilişkisi nedeniyle teslim edilen mal hakkında işlenmesidir. Meslek ve sanat, kişilerin geçimi- ni sağlamak için uğraştığı ve devamlılık gösteren faaliyetlerdir. Mu- hasebeciler, terzi, kuru temizlemeci vb. meslek grupları bu kapsama girmektedir. 73 Meslek ve sanat faaliyeti sayılabilmesi için bu kişilerin mesleklerini belli bir süre devam ettirmesi gerekse de, mağdur ile ara- larında devamlılık arz eden bir ilişkinin olması şart değildir. Terziye tamir edilmek üzere bırakılan pantolonun satılması durumunda bu nitelikli hal uygulanacaktır. Ticaret hayatının yürütülmesi ve ticari ilişkilerde olması gereken güven ilişkisinin korunması için kanun koyucu fail ile mağdur ara- sında ticaret ilişkisi olması durumunu da nitelikli hal olarak düzenle- miştir. Burada önemli olan fail ile mağdur arasında bir ticari ilişki ol- masıdır. Onun dışında fail ya da mağdurun tacir olması şart değildir. Araç kiralama ofisine aracın kiraya verilmesi ve aylık belli bir kazanç getirmesi amacıyla aracını bırakan mağdurun aracı parçalara ayrılarak 73 Artuç, s.308.