Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

9 TBB Dergisi 2021 (155) Recep DOĞAN eylemler veya olaylar, gerçekleştikleri dönemde suç teşkil etmiyorsa, “makul şüphe” söz konusu olamaz. 16 Ayrıca, işlendiği ve suç teşkil et- tiği iddia edilen eylem veya olayların, başvuranın Sözleşme kapsamın- daki haklarının kullanılmasından kaynaklanmaması bununla ilişkili olmaması da gerekir. 17 Bu bağlamda, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği üyesi veya yö- neticisi olan başvuranların, Ergenekon terör örgütüne üye oldukları iddiasıyla yürütülen soruşturmalarda gözaltına alınmalarına karşı açtıkları davada, AİHM başvuranların Ergenekon terör örgütüne üye oldukları şüphesi dışında başka bir olguya dayanmayan gözaltı ted- birinin, söz konusu kişilerin atılı suçu işlediğine dair objektif bir göz- lemciyi ikna etmeye uygun olgu ve bilgiler içermediğini, dolayısıyla makul olmayıp hukuka aykırı olduğunu ve keyfi bir nitelik taşıdığını bildirerek ihlal kararı vermiştir. 18 Yine aynı derneğin bazı yöneticile- rinin, Ergenekon terör örgütüne üye oldukları iddiasıyla yürütülen soruşturmalarda gözaltına alınmasına ve başvuran Ayşe Yüksel ’in tu- tuklanmasına ilişkin olarak açtıkları davada, AİHM söz konusu derne- ğin üyelerinin yasadışı bir örgüte üye olduklarına, örgütle ve birbiriyle bağlantı olduklarına dair hükümetin bir delil sunamadığını belirterek, derneğin burs verdiği bir kişinin başka bir yasa dışı örgüte üye oldu- ğuna dair şüphenin, başvuranların da yasadışı bir örgüte üye olma su- çunu işlediği hususunda objektif bir gözlemciyi ikna etmeye uygun ve yeterli olmadığı gerekçesiyle ihlal kararı vermiştir. 19 Nihayetinde Kavala kararında AİHM, Gezi Olaylarında şiddet yanlısı grupların göstericilere katıldığının ve şiddet eylemlerine baş- vurduğunun gerçek olduğunu ancak Türk Ceza Kanunu’nun 312. maddesinde yer alan “cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuri- yeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kıs- men veya tamamen engellemeye teşebbüs etme” suçundan yargılanan Kavala’nın, bu amaçla Gezi Olayları sırasında ve sonrasında güç veya 16 Kandjov v. Bulgaria, (no. 68294/01), § 57, 6 November 2008; Mammadli v.Azerbaijan, (no. 47145/14), § 52, 19 April 2018; Aliyev v. Azerbaijan judgment (nos. 68762/14 and 71200/14), § 152, 20 September 2018; Kavala/ Türkiye, § 128. 17 Merabishvili v. Georgia [GC], (no.72508/13), § 187, 28 November 2017; Kavala / Türkiye, §§ 129, 136. 18 Mergen ve diğerleri/Türkiye, §§ 52, 54; Erarslan ve diğerleri/Türkiye, § 23. 19 Ayşe Yüksel ve diğerleri/Türkiye, §§ 56, 58.