Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

209 TBB Dergisi 2021 (155) Umut BALCI olarak ve merkezileşmemiş unsurlar tarafından onaylanmak suretiyle gerçekleştirilmesini sağlamasıdır. Bu doğrultuda, blokzincir teknoloji- si ile tek veya sınırlı sayıdaki aracıya duyulan güvenin yerini, ağdaki tüm kullanıcıların kolektif onayına, diğer bir ifade ile ağa duyulan gü- ven almaktadır. Yine, herhangi bir zamanda ağda yapılan bir işlemin kayıt altına alınıyor olması, dijital zaman damgası niteliğindedir ve sistemin avantajlarından birisidir. 12 Bunun doğal sonucu olarak ağ kullanıcıları aslında, önceden bahsi geçen aracılar tarafından yüklenilen riskleri de üzerlerine almaktadır- lar. Esasen blokzincir teknolojisi ile yeri doldurulamayacak derecede önemli, sistemik riskleri yüklenebilen ve tampon görevi gören muha- faza kuruluşları, bankalar vs. aracı kuruluşlar da sistemden dışlan- maktadır. 13 Bank for International Settlements (BIS) nezdinde, Ödemeler ve Piyasa Altyapıları Komitesi’nin Şubat 2017 tarihli “Ödeme, takas ve mahsup sistemlerinde dağıtılmış defter teknolojisi” başlıklı raporunda bu hususa dikkat çekilmiş ve bu sistemlerde blokzincir teknolojisinin be- nimsenmesinin yeni likidite risklerine yol açabileceği tespitinde bulu- nulmuştur. 14 B- Madencilik Ağdaki her kullanıcının, zincire yeni bir veri yani blok ekleme öne- risinde bulunabileceğine önceki başlıkta değinilmişti. İşte mutabakat mekanizması, blokzincir bünyesinde gerçekleştirilecek işlemlerin doğ- ru bir şekilde teselsül etmesini teminen önceden belirlenmiş bir dizi kriptografik onay yöntemi olarak bu noktada devreye girmektedir. Kripto paralar bakımından mutabakat mekanizmasının, mükerrer işlemleri önleme gibi bir vasfı da vardır. Nitekim, düzgün işlemeyen bir mutabakat mekanizması, merkezi kayıt ve kontrol sağlayan her- hangi bir aracı da bulunmadığından, aynı ödeme aracının veya mal- 12 Tuğçe Akdemir Altunbaşak, “Blok Zincir (Blokchain) Teknolojisi ile Vergilendir- me”, Maliye Dergisi , Ocak-Haziran 2018, S. 174, s. 362. 13 Büyüközkan Feyzioğlu, s. 1 vd. 14 Bank for International Settlements Commitee on Payments and Market Infrast- ructures, Distributed Ledger Technology in Payment, Clearing and Settlement, February 2017, s. 19 vd.