Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

12 AİHM Kararları Işığında Tutuklama Tedbirinin Hukuka Uygunluğunun Denetimi lunmaması, bu tür delillerin tutuklamadan sonra toplanması halinde, -işlenen terör suçu olsa ve sonradan toplanan deliller şüphelinin iş- lendiği iddia edilen suç ile ilişkisine dair başlangıçta oluşan şüpheyi güçlendirse bile-; bu durum başlangıçta tutukluluk için mevcut olması gereken ve tutukluluğun haklılığını gösteren makul şüphenin varlığı- na temel teşkil edemez. 28 Aksi bir yorum, keyfi ve haksız tutuklamayı engellemeyi amaçlayan Sözleşme’nin 5. maddesini hükümsüz kılacak, etkisiz hale getirecektir. 29 Bu bağlamda, AİHM Alparslan Altan kararında başvuran aleyhine olan delillerin başvuranın tutuklanmasından daha sonra toplandığını, başvuranın tutuklanmadan önce 20 Temmuz 2016’da yasadışı örgüt üyeliği suçuyla bağlantılı olarak sorgulanmış olmasının en fazla poli- sin gerçekten onun bu suçu işlediğinden şüphelendiğini ortaya koya- cağını; bu durumun tek başına, başvuranın söz konusu suçu işlemiş olabileceğine dair tarafsız bir gözlemciyi ikna etmeye yetmeyeceğini, mahkeme önündeki delillerin tutukluluğun başladığı anda başvuran hakkında makul şüphenin bulunduğu sonucunu destekleyemeyeceği- ni, bu durumun da Sözleşme’nin 5. 1 (c) maddesinde belirtilen makul şüphe kavramının gereklerini karşılamadığını belirterek, söz konusu maddenin ihlal edildiğine karar vermiştir. 30 Demirtaş kararında ise AİHM 2. Dairesi tutuklama anında millet- vekili olan başvuran hakkında düzenlenen 31 fezlekenin tek bir soruş- turma dosyasında birleştirildiğini, Sözleşme’nin 5. maddesinin birinci fıkrasının gerekleri dikkate alındığında, ceza soruşturması dosyasında, en azından başvuranın yargılanmasına yol açan suçların bir kısmının başvuran tarafından işlenmiş olabileceğine dair tarafsız bir gözlemciyi ikna edebilecek yeterli bilgilerin dosyada bulunduğu kanaatine var- dığını, bu nedenle Sözleşme’nin 5. maddesinin birinci fıkrasının ihlal edilmediği kanaatinde olduğunu bildirmiştir. 31 Ancak, bu davanın Büyük Daire’ye intikalinin ardından Büyük Daire, terör örgütü üye- liğine ve tutukluluğa dayanak gösterilen telefon dinleme kayıtlarının gerçek olup olmadığı konusunda inceleme yapılmasına dair başvu- 28 Fox, Campbell and Hartley v. The United Kingdom, § 35; Alparslan Altan/Türki- ye, § 139. 29 Alparslan Altan/Türkiye, § 139. 30 Alparslan Altan/Türkiye, §§ 138-145. 31 Selahattin Demirtaş/Türkiye (No.2), §§ 169-171.