Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

263 TBB Dergisi 2021 (155) Selahattin Samet BİLGE evresinde “hakimlik makamı”, kovuşturma aşamasında “mahkeme makamı”dır. 7 Koruma tedbirlerine başvurmada yargılama maka- mı kararının aranmasının nedeni, yargıçların bağımsız yargı gücünü oluşturmaları ve özgürlüğün teminatı sayılmalarıdır. 8 Bu tedbirler, ceza hukuku anlamında bir “yaptırım” 9 değildir. 10 Tedbirlerin şartlarına uyulmaması veya şartları ortadan kalkmışsa gereğinin yapılmaması, hukuka aykırıdır. 11 Koruma tedbirleri ortak özellikleri itibariyle birer vasıtadırlar. 12 Bu tedbirlerle delillere ulaşılmakta ve ulaşılan deliller korunmaktadır. 13 Vasıta olmak, muhakeme açısından bir bütün ifade eder; tedbirlerden birden fazlasına hükmedilebilmesi veya birinden bir diğerine geçiş yapılabilmesi bu bağlamda mümkündür. 14 Koruma tedbirleri yerine getirilirken ör. delillerin toplanması sırasında meydana gelen hak ih- lalleri Ceza muhakemesi açısından da AİHS açısından da ayrı öneme sahiptir. 15 Koruma tedbirleri, geçicidir. 16 Geçicilik, tedbiri haklı gösteren se- bebin kalmaması nedeniyle sona ermeyi ifade eder. 17 Geçicilik, sürenin 7 Toroslu/Feyzioğlu, s. 94. 8 Soyaslan, s. 270. 9 “Ceza, topluma karşı yapılan zararlı bir fiilin karşılığı olarak ve toplum adına uy- gulanan bir müeyyidedir”, Sulhi Dönmezer/ Sahir Erman: Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Istanbul 1979, s. 8. 10 “Bu tedbirler yaptırım sayılmadığından, yaptırımlarda uygulanan ‘non bis in idem’ kuralı bunlarda uygulanmaz.” Tosun, s. 823. 11 “Mahkeme veya yargıcın, Anayasadan kaynaklanmayan bir kısıtlama nedeni ge- tirmesi, tipik bir yetkisiz işlem veya karardır. Yetkisiz kısıtlama işlemi, Anayasa- dan kaynaklanan yetki kurucu unsurunun mevcut olmaması nedeniyle, hukuken yok hükmündedir. Bu demektir ki, yetkisiz kararla tutuklama, hukuki tutuklama değil, fiili tutmadır.” Bülent Hayri Acar: “Birden Çok Tutuklulukta Kişi Özgür- lüğünün Kanunsuz, Fiili/Keyfi Kısıtlamaya Dönüşmesi”, (http://www.turkhu - kukkurumu.org.tr/sitemizde-yazilar/57-birden-cok-suctan-tutuklulukta-kisi. html) 12 Toroslu/Feyzioğlu, s. 171; Yenisey/Nuhoğlu, s. 306; Tosun, s. 823 13 Centel/Zafer, s 331. 14 Yenisey/Nuhoğlu, s. 306. 15 Serkan Cengiz/Fahrettin Demirağ/Teoman Ergül/Jeremy McBride/Durmuş Tezcan, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Ceza Yargılaması Kurum ve Kavramları, Ankara 2008, s. 76. 16 Cumhur Şahin/Neslihan Göktürk: Ceza Muhakemesi Hukuku – I, Ankara 2020, s. 287. 17 Yenisey/Nuhoğlu, s. 306.