Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

267 TBB Dergisi 2021 (155) Selahattin Samet BİLGE konusunu “ispat aracı olarak yararlı görülen” ya da “müsadere edilebilecek olan eşyalar veya diğer malvarlığı değerleri”nin oluşturacağı ifade edil- mektedir. CMK, Mülga CMUK’dan farklı olarak “tahkikat için sübut va- sıtlarından olmak üzere faydalı görülen” ifadesi yerine “ispat aracı olarak yararlı görünen” ifadesini kullanmaktadır. Doktrinde, birinci halde “delil olmak üzere bazı eşyalara elkonulmasının anlaşılması gerektiği” ifade edilmektedir. 39 İkinci gruptaki yani “eşya veya kazanç müsade- resinin konusunu oluşturan malvarlığı değerleri” ifadesinden ise TCK m. 54 ve 55’deki normun anlaşılması gerekmektedir; ör. “müsadereye tabi olan ve kasten adam öldürme suçunda kullanılan tabancanın bu hükme göre elkoyulması” nda olduğu gibi. 40 Basit elkoyma bakımından, elkoyma yasağının söz konusu ol- duğu hallerden de bahsetmek gerekir. Böyle olunca CMK m. 126’ya göre “şüpheli veya sanık ile 45 ve 46 ncı maddelere göre tanıklıktan çekine- bilecek kimseler arasındaki mektuplara ve belgelere; bu kimselerin nezdinde bulundukça” elkonulamayacaktır. Başka kimselerin elinde bulunan bu mektup ve belgelere ise elkonulmasını engelleyecek bir hüküm bu- lunmamaktadır. 41 Bundan başka, Anayasa m. 30’da basın araçlarına el konulamayacağı düzenlenmiştir. Buna göre “Kanuna uygun şekilde basın işletmesi olarak kurulan basımevi ve eklentileri ile basın araçları, suç aleti olduğu gerekçesiyle zapt ve müsadere edilemez veya işletilmekten alıko- nulamaz.” . Burada zapt, Mülga CMUK’da kullanılan “zapt” ifadesidir. CMK’da “zapt” yerine “elkoyma” ifadesi kullanılmaktadır. Taşınmaz, hak ve alacaklara elkoyulması, basit elkoyma tedbirin özel bir halini oluşturmakta 42 ; bu özel elkoyma tedbirinin şartları var- sa CMK m. 123’e göre el koyma tedbirinin uygulanamayacağı sonucu doğmaktadır. 43 Zira CMKm. 123 ile CMKm. 128 arasındaki ilişki genel norm – özel norm ilişkisidir ve bu halde özel normun önceliği ilkesi ge- çerli olmaktadır. 44 Bununla birlikte, doktrinde, CMK m. 123’den farklı olarak, bu koruma tedbirinde, CMK m. 128’in konusunu oluşturan de- ğerlere “fiilen elkonulması şeklinde uygulanmadığı” belirtilmektedir. 39 Yurtcan, s. 548. 40 Yurtcan, s. 548. 41 Yener Ünver/Hakan Hakeri, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2012, s. 446. 42 Soyaslan, s. 298. 43 Serdar Talas, Ceza Muhakemesi Hukuku Ders Notları, s. 39. (http://hukuk.istan - bul.edu.tr/cezahukuku/wp-content/uploads/2016/12/Koruma-Tedbirleri.pdf) 44 Hakan Hakeri, Ceza Hukuku (Genel Hükümler), Ankara 2007, s. 440.