Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

300 Birey-İdare İlişkisi Bağlamında İyi İdare Hakkı ve Türk Pozitif Hukukundaki Görünümü İyi idare ilkelerinin tespitinde uluslararası düzeydeki en önemli düzenlemelerden biri de Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’dır. 12 Te- mel Haklar Şartı, AB’deki mevcut temel hakları düzenlemesi ve bir araya getirmesi, birliğin, “değerler topluluğu” olarak nitelendirilmesi ve AB’nin temel değerleri üzerinde vatandaşlar arasında bir “konsen- süs” oluşmasında önemli payı olan önemli bir uluslararası hukuk met- nidir. 13 Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı; Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 28 Eylül 1977 tarihli, (77) sayılı ve “Bireyin Yönetsel İş- lemler Karşısında Korunması” başlıklı tavsiye kararında düzenlenen idarî usul ilkelerini Avrupa Birliği’nin temel ilkeleri haline getirmiş olup, bu ilkeler ile idare için iyi yönetme yükümlülüğü, bireyler için ise iyi yönetim hakkı düzenlenmiştir. 14 Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nda, iyi yönetim hakkı genel bir hukuk ilkesi olarak kabul edil- miş ve Avrupa Topluluğu içtihatlarına dayandırılmıştır. 15 Bu Şart, içti- hat yoluyla 16 güvence altına alınan iyi yönetim hakkının görünür hale Publications, s. 6, http://www.ombudsman.europa.eu , (05.05.2020); Ayrıca bkz., İyi Yönetim İlkeleri Rehberi, T.C. Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık), Ankara 2019, s. 18; Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin İyi İdare Konusunda Üye Devletlere Cm/Rec (2007)7 Sayılı Tavsiye Kararı, Çev. Onur Karahanoğulları, Danıştay Dergisi , Y. 37, S. 116, 2007, s. 5 vd. 12 Temel Haklar Şartı’nı oluşturmak üzere oluşturulan kurul, 17 Aralık 1999 tarihin- de Brüksel’de çalışmalarına başlamıştır. Kurul, 1 Şubat 2000 tarihli ikinci oturu- munda, kendisine Konvansiyon ismini vermiştir. Konvansiyon, 18 oturum sonu- cunda 2 Ekim 2000 tarihinde hazırlanan Şart metnini kabul ederek çalışmalarını tamamlamıştır. Böylece Temel Haklar Şartı Taslağı, devlet ve hükümet başkanla- rından oluşan Avrupa Konseyi’nin 13-14 Ekim 2000 tarihli Biarritz toplantısında ele alınmış ve kabul edilmiştir. Tasarının Köln bildirgesine uygun olarak üzerinde hiçbir değişiklik yapılmaksızın 7 Aralık 2000 tarihinde Nice zirvesinde, Avrupa Parlamentosu, Konsey ve Komisyon tarafından törenle ilan edilmesi kararlaştı- rılmıştır. Avrupa Parlamentosu, Konseyi ve Komisyonu tarafından, AB’nin Te- mel İnsan Hakları belgesi olarak kabul edilmesi, Temel Haklar Şartı’nı, önemli bir siyasi belge niteliğine dönüştürmüştür. Temel Haklar Şartı’nın, 2009 yılında kabul edilen Lizbon Antlaşması m. 6 ile AB’nin antlaşmaları ile aynı değere sahip olduğu ve bu Şartta belirlenen hak, özgürlük ve ilkelerin tanındığı düzenlenmiş- tir. Antlaşma 1 Aralık 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu konuda bkz., Yüksel Metin, “Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi , C. 57, S. 4, 2002, s. 42. 13 Bahar Yeşim Deniz, “Avrupa Birliği Hukukunda Temel Haklar ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Sistemi ile Etkileşim”, TBB Dergisi , Y. 2011, S. 97, s. 53 vd. 14 Zehra Odyakmaz/Oğuzhan Güzel, “İdarenin Uygulamaları Bakımından İdare, Etik ve Ahlak”, Ankara Barosu Dergisi , Y. 71, S. 2013/3, s. 25. 15 Oğuz Şimşek, “Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı’nda İyi Yönetim Hakkı”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , C. 9, S. 3, Y. 2007, s. 91. 16 “Şartın gerekçesinde iyi yönetim hakkının dayandığı yargısal içtihatlar olarak şunlar belirtilmektedir: Divan’ın 31 Mart 1992 tarihli kararı (C-255/90 P, Burban,