Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

322 Birey-İdare İlişkisi Bağlamında İyi İdare Hakkı ve Türk Pozitif Hukukundaki Görünümü rı neticesinde gerekse idarenin kendi inisiyatifiyle erişebilmeleridir. 66 Başka bir anlatımla bilgi edinme hakkı; idarenin tek yanlı iradesi ile oraya koyduğu hukuk düzenine ilişkin değişiklikler hakkında, ilgi- li bireylerin, işlemin niteliği ve sonuçları hakkında bilgi alabilmesini sağlayan haktır. 67 Bilgi edinme hakkının klasik tanımında belirtilmeyen ancak birey- lerin bu hakkı kullanabilmeleri için gerekli olan bir önkoşul daha mev- cuttur. Bu önkoşul, bir bilgiyi isteyebilmek için, bireylerin o bilginin “varlığı” hakkında bilgi edinmiş olması veya bu yönde bir kuşkunun doğmuş bulunması olup, uygulamada genellikle bu önkoşulun sağla- namadığı belirtilmektedir. 68 Bu hak, yönetimde açıklığı sağlayan, bireyleri tebaa durumundan çıkarıp, sunulan kamu hizmetlerinden yararlanan statüsüne yükselten bir hak olup, demokratik yönetimin en önemli unsurlarından biridir. 69 C. Hukuki Yardım ve Temsil Hakkı Hukuk devletinde bireyler, hukuki bilgi yetersizliği sebebiyle hak veya menfaat kaybına uğramamalıdır. 70 Bu anlamda hukuki yardım ve temsil hakkı; hak ve menfaatini savunmakta yetersiz kalan bireyle- re gerekli hukuki yardımın yapılmasını ve temsilci aracılığıyla hak ve menfaatlerinin korunmasını sağlayan bir haktır. 71 Hukuki yardım ve temsil hakkına ilişkin olarak, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 28 Eylül 1977 tarihli, (77) sayılı ve “Bireyin Yö- netsel İşlemler Karşısında Korunması” başlıklı tavsiye kararında, ilgi- linin idari usulde yardımcı kullanmaya veya kendisini temsil ettirme- 66 Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu (BEDK), “25 Soruda Bilgi Edinme Hakkı”, Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu Yayınları: 3, Ocak, 2015, s. 7. 67 Koçak, s. 121. 68 Çal, s. 164. 69 Ramazan Yıldırım, “İdare Hukuku Açısından Bilgi Edinme Hak ve Özgürlüğü”, “İdari Usul Kanunu Hazırlığı” Uluslararası Sempozyumu, 17-18 Ocak 1998, T.C. Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1998, s. 228; Ebru Şimşek Eren/Ahmet Güven, “Demokratik ve Şeffaf Yönetimi Anlamlandıran Bir Hak: Bilgi Edinme Hakkı”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi , C. 2, S. 1, s. 260. 70 Ali Kadıoğlu, İdari İşlemin Şekil Unsuru, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2010, s. 82. 71 Hasan Dursun, “İdari Usul ve Şekil İlkeleri ile Genel İdari Usul Kanunu Ön Tasarısına Eleştirisel Bir Yaklaşım”, Türk İdare Dergisi , Y. 79, S.456, 2007, s. 222.