Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

324 Birey-İdare İlişkisi Bağlamında İyi İdare Hakkı ve Türk Pozitif Hukukundaki Görünümü İyi idare hakkının kapsamında bulunan idari işlemlerin gerekçeli olması ilkesi, birey hak ve menfaatlerini korumaya hizmet eden ilkeler- den biridir. Bu ilkenin pozitif hukukumuzda bir idari usul ilkesi olarak düzenlenmemiş olması sebebiyle, en azından birey hak ve menfaatle- rinin etkilendiği idari işlemlerde mutlak suretle uygulanması gerekli- liği doktrinde bazı yazarlarca ifade edilmektedir. 80 Ancak, demokratik bir hukuk devletinde idarece, birey hak ve menfaatlerinin etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, hesap verebilirlik ilkesi uyarınca, idari işlemlerin gerekçeli olarak yapılması gerekmektedir. E. İşleme Karşı Başvuru Yollarının Gösterilmesi Gerekliliği İlkesi İşleme karşı başvuru yollarının gösterilmesi gerekliliği ilkesi, ida- ri işleme karşı başvuru hakkını kullanacak olan ilgiliye, başvurulacak hukuki yolların, başvuru mercilerinin, sürelerin ve başvuru sürecinde ne şekilde hareket edilmesi gerektiği bilgisinin, idare tarafından ilgili- ye bildirilmesidir. 81 Bu ilkeye ilişkin olarak, Anayasa m. 40/2’de; “Devlet, işlemlerin- de, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır” düzenlemesi mevcut olup, düzenle- me gerekçesinde; bireylerin yargı ya da idarî makamlar önünde sonu- na kadar haklarını arayabilmelerine kolaylık ve imkân sağlanmasının amaçlandığı, dağınık mevzuat karşısında kanun yolu, mercii ve süre- lerin belirtilmesinin hak arama, hak ve hürriyetlerin korunması açısın- dan zorunluluk haline geldiği belirtilmiştir. 82 Doktrinde bazı yazarlar tarafından, düzenleyici idari işlemlere karşı başvuru yollarının belirtilmesinin, kural koyma tekniğine ve sanatına aykırı, garip bir uygulama olduğu, bireysel idarî işlemlerin önemli bir kısmının, ilgilisine yükümlülükler getiren değil, haklar 1998, s. 287. 80 Burcu Erdinç, İdari İşlem Kuramında “Yokluk”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2013, s. 152. 81 Yeliz Şanlı Atay, “İdari İşlemde Başvuru Yollarının Gösterilmesi Yükümlülüğü”, TBB Dergisi , Y. 2011, S. 96, s. 295. 82 Yunus Emre Yılmazoğlu/İsmail Emrah Perdecioğlu, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (Gerekçeli), 2. Baskı, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara, 2019, s. 231.