Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

337 TBB Dergisi 2021 (155) Burç Volkan ZOR alanına giren konularda aykırı davranışlarda bulunan kişilere karşı tepkimede bulunmak amacıyla idari usuller kullanılarak uygulanan yaptırımlar olarak tanımlayabiliriz. İdari yaptırım Anayasa Mahkemesi kararlarında “Öğretide de kabul edildiği gibi, idarenin bir yargı kararına gerek olmaksızın ya- saların açıkça verdiği yetkiye dayanarak İdare Hukukuna özgü yön- temlerle, doğrudan doğruya bir işlemi ile uyguladığı yaptırımlarla verdiği cezalar”, 15 Danıştay kararlarında ise “İdarenin, bir yargı kararı olmadan, yasayla kendisine tanınmış yetkiye dayanarak idare hukuku esaslarına göre, doğrudan doğruya idari kararların gereklerinin yerine getirilmesi amacıyla uyguladığı yaptırımlar” 16 şeklinde tanımlanmak- tadır. Anayasa’nın 38’inci maddesinin 10’uncu fıkrası uyarınca “İdare, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygu- layamaz.” Hükmün mefhumu muhalifinden idarenin kişi hürriyetle- rini kısıtlamamak şartıyla idari yaptırım uygulayabileceği sonucu çık- maktadır. Ancak bunun için idareye kanunlarla yetki verilmiş olması gerekir. İdari yaptırımların tanımı dikkate alındığında bunların birtakım ayrım ve özelliklerinin ön plana çıktığı görülmektedir. Bu özellikle- ri sıralayacak olursak öncelikle idari yaptırımlar yargı kararına gerek zan Çağlayan, İdari Yaptırımlar Hukuku, Asil Yayınevi, Ankara 2006, 1. Baskı, s. 23; İlhan Özay, İdari Yaptırımlar, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1985, 1. Baskı, s. 35; Yücel Oğurlu, “İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma” (Ya- yınlanmış Doktora Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü , İstanbul 1999, s. 22; Murat Ekinci, “Ceza Hukuku İlkeleri Açısından İdari Yaptırımlar”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi , Cilt: 2017/3, s. 22; Sema Ayatar Kızılyar, “Ceza Yaptırımı ile İdari Yaptırım Ayrımı”, Journal of Yasar (Özel Sayı), Cilt: 8, Yıl: 2013, s. 1644; Yasin Aslan, “İdari Yaptırımlar”, TBB Dergisi , Cilt: 85, Yıl: 2009, s. 177; Burcu Erdinç, “İdari Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması”, Ankara Barosu Dergisi, Cilt: 2012/2, s. 249; Hayrettin Kurt, “İda- ri Yaptırımlara Karşı Güvenceler”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , Cilt: 18, Yıl: 2014, s. 132. 15 AYM, 17.05.2018, B. No: 2015/19616 (T.C. Resmî Gazete, 27 Haziran 2018 ve 30461); benzer bir tanım için bkz. AYM, 21.09.2014, E: 2002/100, K: 2004/109 (T.C. Resmî Gazete, 04 Ağustos 2006 ve 26249). 16 D.15.D, 11.05.2016, E: 2016/3739, K: 2016/3484; benzer tanımlar için bkz. D.15.D, 04.03.2016, E: 2015/8632, K: 2016/1382; D.13.D, 23.10.2015, E: 2012/3660, K: 2015/3606; D.10.D, 30.05.2006, E: 2004/13011, K: 2006/3660; D.10.D, 16.05.2006, E: 2003/4021, K: 2006/3011; D.13.D, 25.12.2006, E: 2005/9375, K: 2006/4919 (Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı).