Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

25 TBB Dergisi 2021 (155) Recep DOĞAN Haziran 2011 ve 16 Kasım 2011 tarihinde reddedilmesine ilişkin ola- rak, AİHM, sanığın 10. Ağır Ceza Mahkemesi huzuruna çıkarılması- nın ardından, itiraz incelemelerinin sırasıyla 27 gün ve 1 ay 3 günlük arayla yapıldığını, sanığın makul aralıklarla dinlenildiğini, itiraz sıra- sında sanığın şahsen mahkemeye çıkarılmamasının tek başına silahla- rın eşitliği ilkesini zedelemediğini dile getirmiş, bu hususta başta Altı- nok kararı olmak üzere diğer birçok kararında ihlal olmadığı yönünde karar verdiğini belirtmiştir. 83 Ancak gerek Altınok gerekse Adem Serkan Gündoğdu kararında, sa- nığa itiraz aşamasında, Cumhuriyet savcısının yazılı görüşünün iletil- memesiyle ilgili olarak, gerek başvuranın gerekse avukatının, Cum- huriyet savcısının görüşünün kendilerine tebliğ edilmesi imkânından yararlanmadıklarını, bu görüşe cevap veremediklerini ve dolayısıyla taraflar arasında silahların eşitliği ilkesine riayet edilmediğini belir- terek, itiraz aşamasının, Sözleşme’nin 5. maddesinin dördüncü fıkra- sının gereklerini karşılamadığına karar vermiştir. 84 Özellikle bir avu- katın, tutukluluğun kanuna uygun olup olmadığı ile ilgili etkili bir itiraz yapabilmesini sağlayacak dosyadaki önemli başlıca belgelere erişiminin engellendiği durumlarda, AİHM silahların eşitliği ilkesine aykırı davranıldığını belirtmektedir. 85 Yine tutuklunun isnadı öğren- mesine engel olacak şekilde verilen erişimin engellenmesi kararları, Sözleşme’nin 6. maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde belirtilen isnadı öğrenme hakkının ve adil yargılanma hakkının ihlali anlamına gelecektir. 86 Soruşturmanın sağlıklı yürütülmesi için zorunlu olarak verilecek sınırlama kararları isnadın öğrenilmesine ve suçlamanın tam olarak bildirilmesine engel olmamalıdır. 87 83 Adem Serkan Gündoğdu/Türkiye, §§ 42, 44, 45, 47. 84 Adem Serkan Gündoğd/Türkiye § 49; Altınok/Türkiye, §§ 57-61. Bunun yanında itirazın incelenmesi aşamasında dosyaya erişimin kıstlanması halinde bu duru- mun silahların eşitliği güvencesine ve Sözleşme’nin 5. maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı olacağı yönünde karar için bkz. Şık / Türkiye, § 75. 85 Lamy v. Belgium, (no. 10444/83), § 29, 30 March 1989; Nikolova v. Bulgaria, § 58; Schöps v. Germany, (no. 25116/94), §§ 44, 53, 55, 13 February 2001; Lietzow v. Germany, (no. 24479/94), §§ 44, 48 13 February 2001, Mooren v. Germany [GC], (no. 11364/03), § 124, 9 July 2009; Ovsjannikov v. Estonia, (no.1346/12), §§ 72-78, 20 February 2014; Ceviz/Türkiye, (Başvuru no. 8140/08), § 41, 17 Temmuz 2012, Mustafa Avcı/Türkiye, § 90. 86 Case of Foucher v. France, (no. 22209/93), §§, 34-36-38, 18 March 1997. 87 Öztürk/Tezcan/Erdem/Gezer/Kırıt vd. s.314; Ünver/Hakeri, s. 22-24; Veli Özer Özbek/Koray Doğan/Pınar Bacaksız/İlker Tepe, Ceza Muhakemesi Hukuku, Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, 2017, s. 60-61.