Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

366 Disiplin Hukukunda Uygulanan İdari Usul İlkeleri bir düzenleme bulunmamaktadır. 96 Ancak idari işlemlerin gerekçe- li olarak yapılması gerektiğini vurgulayan birçok mahkeme kararı mevcuttur. 97 Bu kararlar ışığında idari işlemlerin de gerekçeli olması gerektiğini söyleyebiliriz. İdari işlemlerin gerekçeli olacağına yönelik bağlayıcı bir mevzuat hükmü var olmadığı 98 için idare bu gerekçeleri işlem metinlerinde açıklamak zorunda değildir. 99 Ancak uyuşmazlık olması ve idari veya yargısal denetim yapılması kapsamında ilgililerin talep etmesi durumunda işlemlerin gerekçeleri açıklanmalıdır. Birer idari işlem ve idari yaptırım olan disiplin cezaları için de ge- rekçelilik ilkesi geçerli bir ilkedir. 100 Diğer idari işlemlerin aksine disip- 96 Gözübüyük ve Tan, İdare Hukuku (Genel Esaslar), s. 373. 97 “İdari işlemlerin bir sebebe ve gerekçeye dayalı olması hukukun genel ilkelerin- dendir. Bu ilke genel anlamda düzenleme veya işlem yapan idareyi uyguladığı ve tanzim ettiği düzenlemeyi kavramaya, doğru ve anlamlı olgular ortaya koymaya ve denetim yapmaya zorlar. İşlemlerde gösterilen neden ve dayanılan gerekçe işlemin yasaya uygunluğu ve dayanağını değerlendirme, itiraz edip etmeme ko- nusunda ilgililere yardımcı olmakla birlikte, idarenin saydamlığı, savunma hak- ları, idari istikrar ve idareye güven ilkeleri ve hukuk devleti anlayışının oluşumu noktalarında da büyük öneme sahiptir.” D.8.D, 15.01.2010, E: 2009/8191, Yürüt- menin Durdurulması; benzer kararlar için bkz. D.8.D, 30.09.2004, E: 2002/3488, K: 2004/3549; D.8.D, 14.06.2017, E: 2016/15113, K: 2017/5295; D.15.D, 06.03.2018, E: 2014/6132, K: 06.03.2018; “…gerekçe ilkesinin bir usul kuralı olmasından öte savunma hakkı kapsamında hak arama hürriyetinin gereği olarak görülmesinden dolayı, bir iptal nedenidir.” D.10.D, 29.05.2001, E: 1999/1255, K: 2001/2029; “İda- ri işlemlerin bir sebebe ve gerekçeye dayalı olması hukukun genel İlkelerinden olup, bu ilke genel anlamda düzenleme veya işlem yapan idareyi, uyguladığı ve düzenleme yaptığı alanda, doğru ve anlamlı olgular ortaya koymaya ve denetim yapmaya zorlar.” D.8.D, 24.04.2008, E: 2013/10501, K: 2018/2319; benzer karar için bkz. D.15.D, 02.10.2018, E: 2017/287, K: 2018/6547 (Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı). 98 Mevzuatımızda idari işlemin gerekçeli olacağına yönelik özel düzenlemeler mev- cuttur. Örneğin; disiplin hukuku açısından 6413 ve 7068 sayılı Kanunlar, disiplin kurulu kararlarının ve takdir hakkının kullanımının gerekçeli olacağını düzenle- mişlerdir. Ayrıca 657 sayılı Kanuna tabi memurlar için “Disiplin Kurulları ve Di- siplin Amirleri Hakkında Yönetmelik” madde 14 ile kurul kararlarının gerekçeli olacağı düzenlenmiştir. 99 Her idari işlem için, işlem metninde gerekçenin gösterilmesi idarenin ağır ve ya- vaş işlemesine, idari işlem ve eylemlerin aksamasına sebebiyet verecek ve idari or- ganların tüm işlemlerinde kırtasiyeciliğin artmasına sebep olacaktır. Bunun sonu- cu olarak idari organlar işlem yapmaktan sakınacak ve idari hizmetler istenildiği gibi yürütülemeyecektir. Örneğin, bir atama işleminde tüm personel atamalarının gerekçeleri işlem metninde gösterilmesine müteakip atama işleminin yapılması durumu ortaya çıkacak ve atama işlemi gereğinden çok daha uzun sürede tamam- lanabilecektir. Bu sebeple sadece yaptırım içeren işlemlerin gerekçe ilkesine uy- gun olarak yapılması daha doğru olacaktır. 100 Gözler, İdare Hukuku (Cilt: II), s. 780; Kalabalık, İdare Hukuku Dersleri (Cilt: II),