Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

367 TBB Dergisi 2021 (155) Burç Volkan ZOR lin mevzuatında belirtilmemiş olsa dahi fiilin sübuta erdiğinin ortaya konabilmesi ve kişinin idari itiraz veya yargı denetimine başvurma hakkını tam ve eksiksiz olarak kullanabilmesi için ceza kararlarında mutlaka gerekçeye yer verilmelidir. Gerekçede karara etki eden maddi hususlar ve hukuki dayanaklar açıklanmalıdır. 101 Disiplin amirlerinin disiplin cezası verme yetkileri kapsamında di- siplin mevzuatında bağlayıcı bir hüküm bulunmaması sebebiyle disip- lin ceza kararlarında gerekçeye yer verilmemesi, şekil şartları bakımın- dan tek başına bir hukuka aykırılık nedeni sayılmaz. Ancak mevzuatta disiplin kurulu kararlarının veya takdir hakkının gerekçeli olacağının hüküm altına alındığı durumlarda 102 gerekçeye yer verilmemesi şekil şartları bakımından tek başına bir hukuka aykırılık sebebidir. Şekil şartları yönünden tek başına hukuka aykırılık nedeni oluştur- masa dahi gerekçeye yer verilmemesi, yaptırım içeren idari işlemlerde muhatabının itiraz veya yargı denetimine başvurma haklarını sınırlan- dırmakta etkin bir denetim yapılmasına engel olmaktadır. Bu sebeple disiplin yaptırımları açısından gerekçe ilkesine aykırı davranılmasının hukuka aykırılık nedeni sayılarak gerekçesiz disiplin cezalarının iptal edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir. F. Başvuru Yollarının Gösterilmesi İdari işlemlerde usul ilkelerinin amacı, kamu yararının sağlanması için hukuki şartların oluşturulması ve idari kararların tarafsız ve kişi s. 110; Çağlayan, İdari Yaptırımlar Hukuku, s. 48; Erdinç, “İdari Yaptırımların Kavramsal Çerçevesi ve Cezai Yaptırımlarla Karşılaştırılması”, s. 253; Boz, “Me- mur Disiplin Hukukuna Hâkim Olan Temel İlkeler”, s. 21; Köse, “Türk Silahlı Kuvvetlerinde Disiplin Suç ve Cezalarına İlişkin Esaslar ve Uygulaması”, s. 303; Oğurlu, “İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma”, s. 204. 101 Diğer ülkelerdeki uygulamalara bakacak olursak; Fransa, Almanya ve İtalya’da yaptırım içeren idari işlemlerde gerekçe aranmaktadır. Bkz. Gözler, İdare Hukuku (Cilt: II), s. 780; Oğurlu, “İdari Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma”, s. 205- 206; Kurt, “İdari Yaptırımlara Karşı Güvenceler”, s. 143. 102 Örneğin; 5275 sayılı Kanun, madde 47/5: “Disiplin kurulu kararları gerekçeli ola- rak yazılır…”; 6413 sayılı Kanun, madde 6/2: “Takdir hakkı mutlaka gerekçeli olarak kullanılır.” ve madde 38/4: “Disiplin kurulu kararlarının gerekçesinde, di- siplinsizliğin oluştuğunu veya oluşmadığını gösteren unsurlar ile ceza miktarının tayininde esas alınan hususlar gösterilir.”; 7068 sayılı Kanun, madde 6/2: “Takdir hakkı mutlaka gerekçeli olarak kullanılır.” ve madde 27/3: “Disiplin kurulu ka- rarları gerekçeli olarak yazılır.”