Türkiye Barolar Birliği Dergisi 155.Sayı

435 TBB Dergisi 2021 (155) Fatma ESENYEL HANAZ lerinin saklanma süresinin pandemi koşulları göz önünde bulundu- rularak hassasiyetle değerlendirilmesi ve silinecekleri makul sürenin belirlenmesi de önemlidir. d. Değerlendirme Yukarıdaki açıklamalar ışığında üniversitelerin çevrimiçi ders ve sınav uygulamaları sırasında biyometrik sistemlerden yararlanma- dan ses ve görüntü verilerini işlemesinin, öğrencilerin temel hak ve özgürlükleri üzerinde orantısız etkiye sahip olmayacağı, bu işleme şartı temelinde ses ve görüntü verilerinin işlenebileceği kanaatindeyiz. Bununla birlikte, çevrimiçi dersler sırasında biyometrik sistemlerden yararlanmadan görüntü verilerinin işlendiği hallerde, belirli özellikler taşıyan görüntünün özel nitelikli veri kategorisinde değerlendirilme- sinin mümkün olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Örneğin, başörtüsü kullanan bir öğrencinin görüntüsünün dini inancını yansıtması, 59 Af- rika kökenli bir öğrencinin ırkının belirlenmesi, görüntünün arka pla- nındaki bazı eşyaların öğrencinin dini, mezhebi veya siyasi görüşleri hakkında bilgi vermesi, arka planda görüntüsü ya da sesi işlenen part- nerinin öğrencinin cinsel yönelimi hakkında bilgi vermesi, öğrencinin gözle görülür sağlık engeli veya hastalık belirtilerinin sağlık durumu hakkında bilgi vermesi ve benzeri hallerde, amaçlanmış olmasa bile öğrencilerin özel nitelikli kişisel verileri işlenecektir. 60 Bazı hallerde, görüntü verisi işlenirken, arka plan görüntülendiğinde öğrencinin özel yaşamının gizliliği hakkının ihlal edilmesi söz konusu olabilecektir. Bu ve benzeri sonuçların önlenmesi amacıyla, veri minimizasyonu ilke- sine maksimum seviyede özen göstererek işlenecek verilerin sadece dersle ilgili ve sınırlı olması sağlanmalıdır. Öğrencilerin bu konularda dikkatlerinin çekilerek bilgilendirilmeleri, kamera açılması talep edi- len hallerde öğrencilerin sanal arka plan kullanmaya veya bu müm- kün değilse olabildiğince sade bir arka plan oluşturmaları konusunda teşvik edilmeleri, hukuka aykırı sonuçların ortaya çıkmasını engelle- yebilecektir. Ses ve görüntü verilerinin işlenmesine gerek duyulmayan hallerde de, öğrencilerin bu yönde bir yükümlülükleri bulunmadığı konusunda aydınlatılmaları uygun olacaktır. 59 Dülger, Kişisel Verilerin Korunması,s.180. 60 Salameh, “ Is Online Exam Surveillance during COVID-19 Lawful, Effective & De- sirable?”.